داستانهای دده قورقود مقاله

"درباره‌ی اوغوز و تاریخچه و تشکل اوغوزان در آسیای میانه و خاور نزدیک‌ کتابها و مقالات متعددی نگاشته شده است و تحقیقات فراوانی بعمل آمده‌3 دانشمند مجاری J. 4 اوغوزان در نیمه‌ی اول سده‌ی چهارم هجری،در فاصله‌ی میان دریای‌ خزر و رود جیحون در اطراف منطقه‌ی فاراب(یاقاراچوق)5و اسفیجاب‌ میزیستند. در آغاز همین سده اطراف منطقه‌ی سیاه کوه از سوی آنان اشغال شد تا حدی که اسکانشان از ماوراء النهر و بخارا آغازیده تا سویهای اسفیجاب‌ و گرگان می‌کشید: بنابروایت حدود العالم،قیشلاق ملک اوغوزان در سده‌ی چهارم هجری‌ «ده‌نو»(در آثار غربی:مدینة الجدیده و الغایت الحادثه)بوده که ده منزل‌ از خوارزم و بیست منزل از پاراب فاصله داشتند6. آنچه مسلم است اینکه دین اسلام توسط سامانیان‌ (هنگام فتح اسفیجاب بدست نوح بن اسد و ضبط تالاس بدست اسماعیل بن احمد) وارد قبیله‌ی اوغوز شده است و تا این زمان اوغوزان در مناطق نفوذشان موجودیت‌ یافته بودند."