چکیده:
نظر اندیشمندان مسلمان در خصوص اشتغال زنان به سه دیدگاه سنتی، روشنفکران
رادیکال و دیدگاه میانه تقسیم میشود.
توجه به اصول حاکم بر شخصیت زن، خاستگاه و منشأ تمایز بین اشتغال زن و مرد نیز
تفاوتهای زیستی، رفتاری و اقتصادی و همچنین تفاوتهای تشریعی سبب میشود که
در اندیشه دینی با وجود آنکه اشتغال به عنوان یک حق برای زنان محسوب میگردد، ولی
هرگز به عنوان یک تکلیف اقتصادی بر ایشان تحمیل نمیشود. بررسی ادله مخالفان و
موافقان اشتغال و سابقه اشتغال زنان و نحوه اشتغال زنان امروزی در غرب نشان
میدهد که این امر هر چند دارای ویژگیها و پیامدهای مثبتی است ولی دارای پیامدهای
منفی غیرقابلانکاری نیز میباشد.
خلاصه ماشینی:
از روایات مزبور و نظایر آنها میتوان استفاده کرد که کار (نه اشتغال) نه تنها برای زن مذموم و ناروا نیست، بلکه امری مطلوب است و اگر با قصد قربت انجام گیرد، عبادت محسوب میشود.
ادله مخالفان اشتغال زنان در منابع دینی اسلام، بر ماندن و کار کردن زن در خانه تأکید شده است.
بنابراین، اشتغال زنان به خودی خود امری مباح است و جمع مباح و مستحب به این است که در صورتی که زن بین اشتغال در بیرون و کار در خانه، مخیر باشد، مستحب است که کار در خانه را برگزیند و اگر مصلحت جامعه اقتضا کند که زن حتما شاغل شود، استحباب کار در خانه از بین میرود؛ چراکه امر مستحب توان مقابله با واجب را ندارد.
اصل برای خانمها کار در خانه است، ولی اشتغال خانمها نیز با رعایت موازین شرعی نه تنها اشکالی ندارد، بلکه در مواردی لازم و ضروری است؛ برای مثال، در جایی که شوهر فوت کرده و زن برای امرار معاش فرزندان مجبور است در بیرون کار کند یا اگر تعداد مردان برای پستها و شغلهای موجود کافی نباشد یا اگر مرد توان اداره خانواده را نداشته باشد و مواردی نظیر آن.
به عنوان مثال، اگر یک ماه هزینه کارهایی را که خانم در خانه انجام میدهد از قبیل پخت و پز و شستوشو و تهیه مواد مورد استفاده نظیر آبلیمو، آبغوره، رب و غیره، محاسبه کنید ارزش کار آنها مشخص خواهد شد و مشاهده خواهید کرد که خانهداری زن نه تنها از لحاظ اقتصاد فردی مقرون به صرفه است، بلکه اهمیت زیادی بر اقتصاد جامعه نیز دارد.
در غیر این صورت، ممکن است ارزیابی برایند پیامدهای اشتغال زنان منفی باشد، هر چند که پیامدهای مثبت نیز کم نیستند.