خلاصه ماشینی:
"بهداشت اجتماعی در اسلام 19 بقلم آقای دکتر صدر الدین نصیری الیها و الماء علمتا ان خالقها لطیف و انه لطیف بخلق اللطیف کما سمیناه قویا بخلق القوی یعنی بواسطه لطافت و کوچکی بعضی مخلوقات که خداوند متعال خلقت فرموده و به آنها عالم است خدا را لطیف مینامیم مثل پشه و مور و حیواناتی که از آنها کوچکترند تا برسد بحدیکه از ریزگی خلقتشان چشم و گوش و عقل هیکل آنها را درک نکند و همچنین نر از ماده و مولود از والد شناخته نشوند در اینصورت که لطافت آنها را در ریزگی قائل گردیدیم و دانستیم که آنها مدرکند بواسطهء شهوت جفت میشوند و از مرگ فرار میکنند برای حفظ نسل به مشقت میافتند همدیگر را میشناسند در عمق دریا در جو هوا و در صحرا و زمینهای بیآب و علف سکنی دارند در منزل با ما همراه میباشند صحبت همدیگر را میفهمد حالت بچههای خودشان را میدانند برای آنها خوراک و آب میبرند پی میبریم که خالق آنها لطیف است اینکه خدا را لطیف میگوئیم بواسطهء همین مخلوقات لطیف ریزی است که خلقت فرموده مثل آنکه خدا را قوی مینامیم بواسطهء مخلوقات قوی و بزرگی است که خلق فرموده است پس از کشفیات امروزه و تحقیقات در جانداران ریزبینی باید بجامعهء بشری فهماند که این بیان مربوط بزمانی است که هیچگونه اطلاع نسبت به جانداران ریزبینی در بین نبوده چنانکه ملاحظه شد حضرت صادق علیه السلام بطور صریح میفرماید ریزگی این موجودات بحدی است که چشم هیکل آنها را نمیبیند و عقل آنها را درک نمینماید."