خلاصه ماشینی:
"جاحظ بصری که یکی از بزرگان و دانشمندان بسیار بزرگ اسلامی و رئیس فرقه جاحظیه میباشد و اطلاعات علمی و ادبی وی بقدری بود که دیگرانرا متحیر نموده در اعجاز قرآن عقیدهای دارد میگوید،قرآن در نهایت فصاحت و سلاست و بلاغت است که مانند آن سابقه ندارد متکلمین و فحصاء معروف را راجع باعجاز قرآن عقاید متنوعهایست که ما را در اینجا نیازی ببحث در آن نمیباشد و همینقدر میگوئیم که قرآن از تراوشات اندیشه عربی و زائیده افکار آدمی نیست اگر کسانی در تاریخ صدر اسلام غور و بررسی کنند و در وقایع آن اندکی تامل نمایند و تاثیر قرآن را در قبایل عرب از لحاظ اثبات حق و مبدء و معاد و مقصد و گشودن ابواب علوم و فنون گوناگون دمی اندیشه و تفکر کنند مییایند که شدت ایمان و ایجاد عقاید خالص عرب بآن تاریخ گذشته ننگین منوط بفصاحت و تحکیم آیات قرآنی بوده است."