خلاصه ماشینی:
"اگر احیاء العلوم غزالی را بنگریم یا مثنوی مولوی را ببینیم یا گلستان و بوستان سعدی را مشاهده کنیم خواهیم دید همیشه و در همه جا مقاصد و مطالب خود را در ضمن حکایت یا مثلی ادا میکنند قرآنکه بزرگترین کتاب تعلیم و تربیت است با سبک ساده و شیرین و در عین حال کامل دقایق علمی و اخلاقی و رموز سعادت و رستگاری را در ضمن مثالهای کوچک و بزرگ روشن میکند خدا پس از اینکه مقدمه و موضوع و فایده قرآنرا ذکر کرد و شروع بزدن مثل میکند و حقایق و مطالبی را که مردم با حواس ظاهر خود نمیتوانند دریابند بصورت مثل بیان میکند اگر کسی بخواهد بکودکی لذت تحصیل علم را بفهماند ناچار است برای او مثلی بزند مثلا شیرینی علم و ثمره دانش را در مثالی بگنجاند تا آن طفل را ترغیب و تشویق کند مانند اینکه بگوید میوه دانش چون قند شیرین است قرآن در آیه پیش حقایق معنوی را با انهار و اشجار و با و بوستانها چون لذایذ مادی و طبیعی قابل درک و احساس ساخت رموزیرا که بشر کوته فکر نمیتوانست دریابد در قالب لفظ و جمله بصورت مثالی بیان کرد در اینجا هم متذکر میشود که خدا باک ندارد به پشهای یا بالاتر از آن مثل بزند،پشه پیش مردم نادان کوچک است که نمیتوانند یکدنیا قدرت را در آن مشاهده کنند."