چکیده:
نویسنده در این مقاله،شرح و تصحیح ابیاتی از بوستان سعدی به تصحیح و توضیح دکتر غلامحسین یوسفی را ضمن مطابقت با شرح سودی،شرح بوستان دکتر محمد خزائلی،و شرح و گزارش بوستان از دکتر رضا انزابینژاد و سعید قرهبگلو،مورد نقد و بررسی قرار داده، سپس نظر خود را دربارهء شرح ابیات و ضبط برخی واژهها بیان میکند.
خلاصه ماشینی:
"به نظر نگارنده،این بیت با توجه به ابیات پیش و پس از آن به داستان آفرینش و موضوع آدم و شیطان اشاره دارد: مر او را رسد کبریا و منی که ملکش قدیم است و ذاتش غنی یکی را به سر برنهد تاج بخت یکی را به خاک اندر آرد ز تخت کلاه سعادت یکی بر سرش گلیم شقاوت یکی دربرش گر آن است منشور احسان اوست ور این است توقیع فرمان اوست استشهاد به بخشی از تفسیر کشف الاسرار میبدی میتواند خواننده را با نگارندهء این نوشتار هم عقیده کند.
ابلیس نومید را از آتش بیافزیند و در سدرة المنتهی وی را جای دهد و مقربان حضرت را به طالب علمی پیش وی فرستد،با این همه منقبت و مرتبت،رقم شقاوت بر وی کشد و زنار لعنت بر میان وی بندد و آدم را از خاک تیره برکشد و ملإأعلی را حمالان پایهء تخت او کند و کسوت عزت ورا پوشد و تاج کرامت بر فرق او نهد و مقربان حضرت را گوید که اسجدوا لآدم»(میبدی،ج اول،1361:ص 159) 3- زمین از تبلرزه آمد ستوه فروکوفت بر دامنش میخ کوه (سعدی،1368:ص 34) -اگر تبلرزه با اضافه خوانده شود،تب کنایه از شدت خواهد بود،اما هرگاه تبولرزه به صورت عطف خوانده شود،ممکن است به آتشفشانی و زلزله ناظر باشد و در این صورت دور نیست که گداخته بودن مرکز زمین از آن استفاده شود(خزائلی،1368:ص 41).
(شفیعی کدکنی،1373:ص 19) 12- نی بوریا را بلندی نکوست که خاصیت نیشکر خود در اوست (سعدی،1368:ص 120) -دکتر خزائلی،به ذکر معنی مصراع اول اکتفا کرده و خود را گرفتار حل پیچیدگی معنایی بیت نکرده است:«بلندی برای نی بوریا که هنری دیگر ندارد نیکو است»(خزائلی،1368:ص 24)."