چکیده:
در برهان صدیقینی که ابن سینا تقریر کرده به یقینی بودن موجود ما و دفع دور و تسلسل تکیه شده است و ملاصدرا در تقریر برهان صدیقین به اصالت و وحدت وجود بساطت و تشکیک وجود توسل جسته است و در تقریر حکیم سبزواری بر اصالت وجود و بر اینکه برای وجود افراد متباین با لذات نیست بلکه تفاوت افراد وجود به مراتب و ظهورات و اطوار و درجات است تکیه شده است اما در تقریر علامه طباطبایی نیازی به اثبات اصالت و تشکیک وجود و غیر آن نیست زیرا با بررسی اصل وکاقعیت بدون هر قید و شرط به ثبوت ازلی آن پی برده می شود و از مزایای این تقریر اثبات توحید ذاتی حق تعالی است
خلاصه ماشینی:
"مقایسه تقریرات ابن سینا و ملاصدرا و حکیم سبزواری و علامه طباطبائی در برهان صدیقین دکتر قاسمعلی کوچنانی چکیده: در برهان صدیقینی که این سینا تقریر کرده به«یقینی بودن موجود ما»و«دفع دور و تسلسل تکیه شده است و ملاصدرا در تقریر برهان صدیقین،به«اصالت و وحدت وجود،بساطت و تشکیک وجود»توسل جسته است و در تقریر حکیم سبزواری،بر «اصالت وجود»و بر اینکه«هر حقیقتی به واسطۀ وجود دارای حقیقت است»و بر اینکه«برای وجود،افراد متباین بالذات نیست بلکه تفاوت افراد وجود به مراتب و ظهورات و اطوار و درجات است»تکیه شده است،اما در تقریر علامه طباطبایی،نیازی به اثبات«اصالت و تشکیک وجود»و غیر آن نیست،زیرا با بررسی اصل واقعیت بدون هر قید و شرط،به ثبوت ازلی آن پی برده میشود،و از مزایای این تقریر اثبات توحید ذاتی حق تعالی است.
ابتدا تقریر حکیم سبزواری به شیوه خلف را بیان میکنیم و سپس به طریقه مستقیم میپردازیم:اما طریقه قیاس خبف چنین است: اگر وجود که مراد از آن حقیقت وجود اصیل تحقق بخش هر دارای حقیقتی است، واجب لذاته باشد،[مقدم]و چگونه واجب نباشد و حال آنکه بر حقیقت مرسله وجود، عدم ممتنع است که راه یابد.
اثبات توحید با برهان صدیقین به تقریر علامه از مزایای دیگر برهان علامه این است که توحید ذاتی حق تعالی نیز با آن اثبات میشود، «چون اصل واقعیت بدون هیچگونه قید و شرطی به ثبوت ازلی رسید و قابل تکرار و تعدد نیست،زیرا در هیچ صرفی تکرار راه ندارد بویژه آن صرفی که از تمام جهت از هر قیدی آراسته و از هر لحاظ بیپیرایه است، بنابراین توحید و وحدت مطلقۀ آن واجب ازلی نیز ثابت خواهد شد»(همان،ص 135)1 خلاصه تقریر ابن سینا: در وجود موجود ما شکی نیست."