چکیده:
هنگامیکه در اوایل این قرن شمسی،آموزش و پرورش رسمی در کشور پاگرفت و متمرکز و فراگیر شد و سپس دانشگاه تهران نیز تأسیس گشت،بسیاری از کسانی که برای خدمت در وزارت فرهنگ یا دانشگاه به کار دعوت شدند،مردانی دانشآموخته و فرهیخته ولی اغلب بدون داشتن مدرک رسمی از مدرسه یا دانشگاه بودند.گروهی از آنان در حوزههای علمیه درس خوانده بودند و همین بر مکانت ایشان گواهی میداد.هم اینان بودند که پایههای ترویج و تقویت علوم جدید را در ایران بنا گذاشتند و به سعی و تلاش آنان بود که درخت تناور آموزش و پرورش در سراسر کشور پاگرفت.از جملهی این فرزانگان یا معلمان بیمدرک یکی سید محمد محیط طباطبائی بود که به حق او را میتوان از معلمان نمونه در تاریخ معاصر ایران دانست.نوشتهای که میخوانید شرح کوتاهی از سرگذشت اوست.
خلاصه ماشینی:
فرهنگ و هنر مردی محیط بر ادب و تعلیم سیّد محمّد محیط طباطبایی سیروس غفاریان* اشاره هنگامیکه در اوایل این قرن شمسی،آموزش و پرورش رسمی در کشور پاگرفت و متمرکز و فراگیر شد و سپس دانشگاه تهران نیز تأسیس گشت،بسیاری از کسانی که برای خدمت در وزارت فرهنگ یا دانشگاه به کار دعوت شدند،مردانی دانشآموخته و فرهیخته ولی اغلب بدون داشتن مدرک رسمی از مدرسه یا دانشگاه بودند.
محیط که در اصفهان در محضر عبد الجواد اصفهانی،ریاضی و تقویمشناسی آموخته و سپس با مطالعهی کتابهای مورخان اسلامی، (به تصویر صفحه مراجعه شود) با تاریخ اسلامی به حد کافی آشنا شده بود،در 2031 هـ ش به تهران رفت و وارد مدرسهی دار الفنون شد و در رشتهی ادبی ثبتنام کرد و چون از لحاظ علم و سواد از همکلاسان خود بالاتر بود و در واقع در سطح معلمین مدرسه بود،به او اجازهی معلمی هم دادند.
سه سال بعد به استخدام وزارت معارف(فرهنگ)درآمد و به خرمشهر اعزام شد و تدریس تاریخ،جغرافیا و ادبیات را در مدرسهی شرافت آن شهر آغاز کرد.