خلاصه ماشینی:
"3 نظام علی معلولی یا سبب مسببی آنچنان در جهانبینی اسلامی فراگیر است که خالق هستی نیز برمبنای حکمت بالغهاش رعایتکننده آن میباشد«أبی الله أن یجری الاشیاء الا باسبابها»4خداوند امور را جز از طریق علل و اسباب آن انجام نمیدهد.
2 در چرایی انقلاب اسلامی سخن بسیار رفته است،هرکس با دیدگاهی خاص در صدد پاسخیابی است،اندیشمند مسلمان نیز بیحد باید تلاش کند تا علل آن را کشف کند،بگوید چرا و چگونه این انقلاب به پیروزی رسید، چرا در 15 خرداد به ثمر نرسیده،چرا آمریکا در مقابل آن مات شد،چرا طرحهای آمریکا شکست خورد،چرا همهء حمایتهای ابر قدرتها از شاه ناکام ماند.
چرا انقلاب در مقابل ارادهء همه قدرتهای استکباری هنوز ایستاده است ولکن اندیشمند مسلمان با دیدگاه عرفانی به همهء این عوامل نگاه میکند که ان الله لا یغیر ما بقوم حتی تغیر ما بانفسهم کسی که تغییرات ارادی جامعه را نقشدار میکند خداوند است، کسی که علل یا اذن مؤثر میشوند خداوند است «و کم من فئة قلیلة غلبت فئة کثیرة باذن الله3» چه گروههای اندکی با ناتوانی که بر قدرتهای بزرگ با اذن خداوند فائق میآیند."