خلاصه ماشینی:
L گفتگویی آزاد با عبد الحسین آل رسول رئیس دبیرستان شمارهء یک خوارزمی پرسیدم:به نظر شما یک مدرسهء خوب چه خصوصیاتی باشد داشته باشد؟ آل رسول گفت:اگر انتظار داشته باشد که بنده یک سلسله مطالب نظری را فرمولوار از کتابهای متعدد آموزشی و پرورشی برای شما نقل کنم و گهگاه هم از خود اظهار لحیهای که آری مدرسهء خوب باید چنین باشد و چنان نباشد،می- ترسم در این کار خودپسندی دامنگیری شود و چنان تافتهای از آسمان و ریسمان به هم ببافم که موجب خندهء خوانندگان هوشمند شما و مایهء شرمساری بیشتر خودم از خویشتن شود.
اما چون غرض از تحصیلات دبیرستانی، سوای آماده شدن برای تحصیلات دانشگاهی،به دست آوردن مقداری معلومات عمومی و دارا شدن یک«ذهن علمی»نیز هست تا به یاری آن فارغ- التحصیلان دبیرستان بتوانند بهتر خود را با اجتماع تطبیق دهند و در اصطلاح اهل فن«شهر و ندان خوب و شایسته»ای شوند،اگر لازم باشد که در این سطح از تحصیلات متوسطه ساعات مطالعهء آزاد حذف شود و به جای آن تدریس زبان خارجی افزایش یابد،این کار از وظایف طراحان کلی برنامههای آموزشی است.
همینقدر اشاره می- کنم که د ر کشورهایی که در این مسائل سابقه و تجربهء بیش از ما دارند کار ارزشگذاری مؤسسات آموزشی-مثلا آموزش رانندگی یا زبان خارجی و نظایر آن-بدینترتیب است که در هر نوبت امتحانات نهایی اجازه داده میشود که فقطبه نسبت 2 یا 3 برابر تعداد قبولشدگان نوبت قبل خود داوطلب به امتحانات نهایی معرفی کند(این ضریب چند برابر هم با توجه به درصد قبولی آنان آموزشگاه تغییر میکند)و همین امر نوعی تأیید و تعیین ارزش برای آن مؤسسه است و سبب می- شود که آن مؤسسه داوطلبان کماطلاع را به امتحانات معرفی نکند و کمتر اسباب زحمت ممتحنین شود و به عکس کوشش کند که برای ایجاد وجههء بیشتر و جلب مشتری زیادتر پیوسته بر آمار قبولی خود بیفزاید و معلمان شایستهتری را جذب و نگهداری کند.