چکیده:
وجود رابطه تنگاتنگ بین دو مقوله زبان و فرهنگ از ضرورت توجه به نقش فرهنگ در برنامهریزی آموزش زبانهای خارجی و کمک به پرورش آگاهی فرهنگی فراگیران زبان، حکایت دارد.آگاهی از مبانی فرهنگی زبانهای خارجی به معنی بیتوجهی به فرهنگ خویش نیست،بلکه این آگاهی به فراگیران زبان کمک میکند بینش خود را نسبت به فرهنگ خویش ارتقاء بخشند و از دانستنیهای فرهنگی زبانهای خارجی در جهت اهداف عملی خود آگاهی پیدا کنند. بررسیها نشان میدهد که در حال حاضر،رویکرد متعادل و درستی نسبت به آموزش فرهنگ در دورههای آموزش زبانهای خارجی وجود ندارد.کتابهای تالیف شده در داخل کشور عمدتا نقش و فرهنگ را نادیده میگیرند و کتابهای خارجی غالبا از بار فرهنگی سنگین و گزینشی برخوردار هستند.بدون شک هردو رویکرد میتواند پیامدهای سویی را در آموزش زبانهای خارجی در پی داشته باشد.در این نوشتار تلاش شده است ضمن بررسی رابطه زبان و فرهنگ،جایگاه و نقش واقعی فرهنگ در آموزش زبانهای خارجی تبیین گردد.
خلاصه ماشینی:
"جایگاه فرهنگ در آموزش زبانهای خارجی دکتر قدرت حاجی رستملو استادیار دانشگاه امام حسین(ع) چکیده وجود رابطه تنگاتنگ بین دو مقوله زبان و فرهنگ از ضرورت توجه به نقش فرهنگ در برنامهریزی آموزش زبانهای خارجی و کمک به پرورش آگاهی فرهنگی فراگیران زبان، حکایت دارد.
حتی در این حوزه هم دیده میشود که یک زبان به دلیل نیازهی محیطی مربوط به خود،ویژگیهایی از اجسام را شناسائی میکند و مورد بهرهبرداری قرار میدهد که ممکن است برای مردم یک فرهنگ و جامعه دیگر ناشناخته شد.
بنابراین،تقریبا همه فراگیران زبانهای خارجی به آگاهی فرهنگی نیاز دارند و ارائه آموزشهای فرهنگی در برانگیختن و حفظ علاقه آنها به یادگیری زبان نقش انکارناپذیری دارد؛به عبارت دیگر،طرح انواع انگیزه،به گفته هایمز(4791)،مسئله آموزش فرهنگ یا عدم آموزش آن را مطرح نمیکند،بلکه این موضوع به مراتب و میزان آموزش فرهنگ اشاره دارد.
«طرح فوق العاده گسترده این مسائل در برخی از کتابهای آموزشی حتی موضوع اصلی آنها یعنی آموزش زبان انگلیسی را تحت الشعاع قرار میدهد و به نظر میرسد که این کتابها برای تبلیغ فرهنگی طراحی گردیدهاند،نه برای آموزش زبان»(رستملو،941:5831)؛به عنوان مثال،بررسی اجمالی مجموعه آموزش زبان انگلیسی هاتلاین1آشکارا نشان میدهد که تا چه اندازه این مسائل بر این مجموعه سایه انداخته است.
از آنجا که کتابهای آموزش زبان تألیف شده در کشورهای غربی غالبا نگرش افراطی نسبت به موضوع فرهنگ دارد و استفاده از آنها میتواند آثار زیانبار فرهنگی به همراه بیاورد،پیشنهاد میشود قبل از استفاده از اینگونه مطالب آموزشی،آنها به دقت مورد بررسی قرار گیرد و در صورت نیاز،تغییرات لازم در آنها صورت گیرد."