خلاصه ماشینی:
"هر باب،از دو بخش تشکیل یافته و از کودکی و پرورش و تاریخ و اسلام و قرآن کریم گرفته تا تعدد زوجات و نظام پدرسالاری و ماردسالاری و تساهل و خشونت و همزیستی و رسالت اسلام در این زمانه،سخن به میان آمده است.
طالبی در پاسخهای مربوط به بخش دوم این باب،از اجتهاد مخلصانه سخن به میان میآورد؛یعنی محاسبهء خود به هنگام نگارش برای زدودن هرچه بهتر و بیشتر گرایشها و هواهای نفسانی و دستیابی به اخلاص و فروتنی.
انسان باید برای رسیدن به استقلال جهد و جهاد کند تا هرچه بیشتر به کنه حقیقت در رسد و این است معنای اجتهاد و اخلاص.
با این اجماع میتوان از سوءاستفادهها به نام اسلام و تروریسم فکری است و به پذیرش حق آزادی و احترام به دیگری رسید.
از نظر طالبی گرچه قرآن کریم آشکارا به مشاورت(شورا) و دوری گزیدن از استبداد رهنمون میکند،اما قرآن کریم کتاب قانون نیست وگرنه با گذشت زمان-و به سان سایر قوانین-جایگاه خویش را از کف مینهد:قرآن کریم آزادی و مسئولیتپذیری را به امت سفارش میکند،تا برای ساماندهی کارها و اهداف خود به شورا روی آورند.
وی حتی به پدیدههایی همچون آزادی بیان و خشونت از این زاویه مینگرد و مینویسد:«من،چونان هر انسان و تاریخدان دیگری به گذشته و سرگذشت کشورهای اسلامی مینگرم.
باید در ابعادی گسترده،بنیادی برای معاینه و معالجهء قضایای دینی به راه انداخت؛راهها و راهکارهای نو را پیش گرفت و به پروراندن اندیشهء اسلامی و واقعی و فعال کردن آن پرداخت تا به اسلامی کردن مدرنیسم و نوسازی اسلام رسید که بدون این دو عمل،توان رستن از بحران،امکانپذیر نخواهد بود و این آغاز راه است."