چکیده:
ژئوپولیتیک، طرح ریزی امنیت سیاسی یک کشور بر اساس عوامل جغرافیایی است.وسعت سرزمینی، جمعیت، موقعیت دریایی و گذرگاهی، منابع و... از جمله عواملموثر و قابل تحلیل در ژئوپولیتیک هستند. بیش از نیمی از منطقه خلیج فارس به ایرانتعلق دارد و حساسترین نقاط استراتژیک این منطقه در کنترل ایران است. وسعتسرزمین، سواحل طولانی، تسلط بر تنگه هرمز، منابع عظیم نفت و گاز و قرار گرفتن بهمثابه پلی استراتژیک که دو حوزه ژئوپولیتیک انرژی خزر و خلیج فارس را به هم پیوندمیدهد، از جمله عواملی است که ایران را به عنوان قدرت برتر و بیچون و چرایمنطقه و تعیین کننده در معادلات جهانی تثبیت مینماید.در این مقاله به اختصار به موقعیت ژئوپولیتیک ایران پرداخته شده است.
خلاصه ماشینی:
وسعتسرزمین، سواحل طولانی، تسلط بر تنگه هرمز، منابع عظیم نفت و گاز و قرار گرفتن بهمثابه پلی استراتژیک که دو حوزه ژئوپولیتیک انرژی خزر و خلیج فارس را به هم پیوندمیدهد، از جمله عواملی است که ایران را به عنوان قدرت برتر و بیچون و چرایمنطقه و تعیین کننده در معادلات جهانی تثبیت مینماید.
تنگه هرمز با طول 187 کیلومتر و عرض 55 تا 96 کیلومتر یکی از چهارده گلوگاه استراتژیک و ممتاز جهان و همچنین یکی از هفت گذرگاه دریایی واقع درجهان اسلام است که خلیج فارس را به دریای عمان پیوند میدهد و روزانه 80 درصد نفت کشورهای منطقه که بیش از 20 میلیون بشکه است از آن عبور میکند.
حضور ایران در سواحل شمالی خلیج فارس و تنگه هرمز و اشراف بر این منطقه یکی از مهمترین عوامل تأثیر گذار در ثبات موقعیت ژئوپولیتیک جمهوری اسلامی ایران است.
2. وسعت، جمعیت، عمق استراتژیک، موقعیت دریایی و گذرگاهی جمهوری اسلامی و تسلط بر سواحل شمالی خلیج فارس و تنگه استراتژیک هرمز موجب شده ایران بالاترین و تأثیر گذارترین نقش را در این حوزه ژئوپولیتیکی داشته باشد.
ایران میتواند عبور و مرور از تنگه استراتژیک هرمز را که شاهرگ حیاتی جریان نفت کشورهای صادر کننده حوزه خلیج فارس به نقاط مختلف جهان است و روزانه 80 درصد نفت صادراتی منطقه از آن میگذرد، به شدت محدود نماید.
هر اندازه که توجه بینالمللی بر روی دو منطقه خلیج فارس و دریای خزر به عنوان مهمترین حوزههای انرژی در قرن بیست و یکم بیشتر شود، اهمیت موقعیت ژئوپلتیک بیهمتای ایران در میان این دو منطقه به صورت یک واقعیت اجتنابناپذیر افزایش خواهد یافت.