چکیده:
سرمایه گذاری به دو دلیل عمده، اهمیت و نقش بهسزایی در مباحث اقتصادی دارد: از یک سو، ترکیب تقاضای سرمایه گذاری بنگاه ها و عرضه پس انداز خانوار ها نشان می دهد که چند درصد از تولید ناخالص اقتصاد صرف سرمایه گذاری می شود در نتیجه، تقاضای سرمایهگذاری، نشاندهنده استانداردهای زندگی در بلند مدت است، و از سویی دیگر، بهدلیل ماهیت فرار بودن سرمایه گذاری، میتواند نمایانگر تغییرات و نوسانات کوتاه مدت اقتصادی هر جامعه ای باشد. در این مقاله و با توجه به این ویژگی خاص و منحصر به فرد سرمایه گذاری، به بررسی نوع و ارتباط نرخ سود تسهیلات بانکی ( بهعنوان جانشین و جایگزینی برای نرخ بهره ) و سطح سرمایه گذاری بخش خصوصی در اقتصاد ایران پرداخته شد، و صحت وجود رابطه بین این دو متغیر در کوتاه مدت و بلند مدت مورد آزمون قرار گرفت. برای این منظور، با استفاده از روش خود توضیحی با وقفههای گسترده، به تخمین مدل پرداخته شد و در پایان، رابطه ای منفی و معنی دار بین نرخ سود تسهیلات و سرمایه گذاری بخش خصوصی در کوتاهمدت و بلندمدت بهدست آمد.
There are two main reasons for studying investment in an economy. First، the combination of firms? investment demand and household?s saving supply determines how much of an economys? resoures is invested. Second، investment is highly volatile; thus investment demand may be important in the short-run fluctuations. The present article examins the relationship and veracity of existence of banks profit rate (as a proxy for interest rate) with the level of pricate sector investment in the short and log-run in Iran. For this purpose، using the method of Auto Regressive Distributed Lags، the model is estimated، and a negative and significant relation is found between credit rate with private sector investment both in short-term & long-term horizons.
خلاصه ماشینی:
"مانده تسهیلات اعطایی بانکها به بخش خصوصی، معنیدار است و افزایش در تسهیلات، سبب کاهش سرمایهگذاری خصوصی شده است، که خلاف مباحث تئوریک است و نشانگر این نکته استکه عملکرد بانکها در راستای تزریق و سوقدادن منابع و اعتبارات بانکی بهسمت فعالیتهای مولد و تولیدی نبودهاست و بیشتر این منابع در سرمایهگذاریهای زودبازده و خدماتی توزیع شدهاند.
هرچند که با توجه به عوامل متعددی که بر سرمایهگذاری ایران مؤثرند، عواملی نظیر میزان سرمایهگذاری دولتی، تسهیلات پرداختی به بخش خصوصی، نرخ ارز (که در مقاله ذکر شد) و عواملی مانند ریسک سیاسی و اقتصادی، رکود و رونق نفتی و غیره (که در مقاله ذکر نشده) ولی قطعا بر سطح سرمایهگذاری اثر گذارند، نمیتوان توصیة سیاستی خاصی در مورد کاهش این نرخ ارائه داشت، چرا که کاهش سود تسهیلات بانکی بدون توجه به روند متغیرهایی نظیر نرخ سود پرداختی به سپردهها و از همه مهمتر نرخ تورم، میتواند سبب کاهش بیش از حد نرخ سود واقعی پرداختی بانکها و حتی منفی شدن این نرخ شود، که در این صورت بانکها با مشکل کمبود وجوه مالی مواجه میشوند و متعاقبا این کمبود به جامعه منتقل شده و تسهیلات پرداختی بانکها کاهش مییابد و عملا سیاستی که درصدد افزایش تسهیلات پرداختی و رونق اقتصادی بود، با توجه به مشکلات کشورهای در حال توسعهای نظیر ایران، موجب کاهش تسهیلات پرداختی و ایجاد رکود اقتصادی میشود."