چکیده:
زمینه و هدف: رضایت آگاهانه بیمار اساس اخلاق پزشکی است. این پژوهش با هدف بررسی کیفیت اخذ رضایت آگاهانه در بیماران تحت عمل جراحی در بیمارستان های آموزشی شهرستان کاشان انجام گردید.
روش بررسی: در این پژوهش توصیفی مقطعی 300 بیمار (رضایت دهنده) بخش جراحی بصورت تصادفی ساده و با توجه به برنامه زمانی پذیرش بیماران وارد مطالعه شدند. داده ها بوسیله پرسشنامه ای که بعد از پذیرش و قبل از جراحی تکمیل گردید، جمع آوری شد. داده ها با کمک آمار توصیفی (درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار امتیازات) تحلیل گردید.
یافته ها: رضایت دهندگان معتقد بودند اطلاعاتی در مورد منافع (45%)، عوارض (55.7%)، سایر درمان ها (67%)، طول دوره بستری (50.7%) و پیگیری بعد از ترخیص (66.3%) دریافت نکرده اند. اکثر ایشان فرم رضایت نامه را قابل درک نمی دانستند (69%) و معتقد بودند محتویات فرم توضیح داده نمی شود (82.7%). اکثر آنها اعلام کردند از منافع (70.7%) و عوارض (69.7%) سایر درمان ها آگاه نشده و امکان انتخاب درمان دیگر را نداشته اند (67.3%). حق امتناع از عمل برای 43% آنان توضیح داده شده بود. اکثریت آنها معتقد بودند که زمان کافی برای فکر کردن و سوال پرسیدن (68.7%) و تماس با پزشک یا همکاران وی را داشته اند (59.7%) و پاسخ سوالاتشان به طور کامل داده شده (72.7%) و توضیحات پزشک برای آن ها قابل فهم بوده است (77%).
نتیجه گیری: به جز در مورد تعامل و ارتباط پزشک و بیمار، رعایت سایر ابعاد رضایت آگاهانه کافی بنظر نمی رسد. ضروری است منافع و عوارض احتمالی عمل، سایر گزینه های درمانی، منافع و عوارض آن ها، طول دوره بستری، پیگیری های بعد از ترخیص و محتویات فرم رضایت نامه برای بیماران توضیح داده شود.
خلاصه ماشینی:
"طبق جدول 3،فقط 8/18%افراد انتخاب درمان را داوطلبانه جدول 1-نظرات رضایتدهندگان درباره ارایه اطلاعات در فرآیند اخذ رضایت جراحی در بیمارستانهای آموزشی کاشان 1386 (به تصویر صفحه مراجعه شود) اعداد داخل پرانتز نشانه درصد است.
جدول 2-نظرات رضایتدهندگان درباره قابل درک بودن فرم رضایتنامه معالجه و عمل جراحی در بیمارستانهای آموزشی کاشان 1386 (به تصویر صفحه مراجعه شود) اعداد داخل پرانتز نشانه درصد است.
بحث نتایج مطالعه نشان داد که رضایتنامهها از بعد ارایه اطلاعات در حد متوسط،از لحاظ قابل درک بودن فرم و داوطلبانه بودن در حد ضعیف و از نظر تعامل پزشک با بیماران در حد عالی است.
هرچند بیماران تا حدودی میدانستند حق امتناع از عمل را دارند ولی معتقد بودند امکان انتخاب سایر گزینههای درمانی برای آنها فراهم نبوده و همچنین از عوارض و منافع سایر درمانها مطلع نمیشوند در مطالعهای در کاشان عدم رعایت حقوقی از جمله مشورت در خصوص انتخاب روش درمانی و حق تعویض پزشک معالج و رد درمان بترتیب توسط 8/22 و 1/32% بیماران گزارش شده است و فقط 8/53%آنها اعلام کردند که به درخواستشان در خصوص عدم قبول درمان توجه میشود13.
اول-در مطالعه حاضر زمان تکمیل پرسشنامهها قبل از انجام جراحی بوده و لذا فاصله زمانی بین تکمیل پرسشنامه تا زمان جراحی و احتمالا اطلاعات داده شده به بیماران در این فاصله زمانی بررسی نشده است که خود مستلزم مطالعات بیشتری در این زمینه است."