چکیده:
این مقاله با تأکید بر نقش حیاتی و حساس دانش در توسعه اجتماعی -اقتصادی جوامع،به شناسایی عوامل مؤثر در زمینهسازی برای پیشرفت علم و فناوری پرداخته و وضعیت کشورهایی را که در دههء اخیر به توسعهء مناسب دست یافتهاند(نظیر کشورهای جنوب شرق آسیا)به مثابه مصداقی برای این مدعا قرار داده ست که توسعه درونزا متکی بر دانش(اعم از تولید در داخل یا اکتساب آن از خارج کشور)و اشاعه آن در جامعه و فراهم شدن زمینههای مناسب برای تزریق و به کارگیری نتایج آن در صنایع و خدمات و نیز آمادگی مردم برای استفاده از تولیدات و خدمات دانش است. این مقاله در ادامه،اجزای ششگانه دانش ملی را برشمرده و وضعیت جامعه ما را در هر بخش توضیح داده است.به نظر نگارنده کشور ما در بخش انگیزش به علت برخورداری زمینههای مناسب و امکانات بالقوهای که قابلیت توسعه دارند با مشکلی روبهرو نیست. در بخش خلق و تولید دانش نیز آنچه اولویت دارد ضرورت شناخت دانشهای مورد نیاز توسعهء اجتماعی و اقتصادی است.اما در بخش دسترسی به دانش ضعف زیرساختهای اطلاعرسانی کاملا مشهود است.در بخش اشاعه نیز معضل اصلی عدم جذب سریع نتایج فعالیتهای دانش در امور اقتصادی و اجتماعی است؛همچنین در بخش بهرهبرداری از دانش نیاز به توسعهء زمینههای اولیه،نیازی جدی و اساسی است.
خلاصه ماشینی:
"مقالات ویژه مقدمهای بر سنجش«دانش برای توسعه» «زمینهسازی برای پیشرفت علم و فناوری و آثار آن در توسعهء اجتماعی-اقتصادی کشور»1 دکتر رضا مکنون عضو هیئت علمی دانشگاه امیر کبیر و دبیر شورای پژوهشهای علمی کشور چکیده این مقاله با تأکید بر نقش حیاتی و حساس دانش در توسعه اجتماعی -اقتصادی جوامع،به شناسایی عوامل مؤثر در زمینهسازی برای پیشرفت علم و فناوری پرداخته و وضعیت کشورهایی را که در دههء اخیر به توسعهء مناسب دست یافتهاند(نظیر کشورهای جنوب شرق آسیا)به مثابه مصداقی برای این مدعا قرار داده ست که توسعه درونزا متکی بر دانش(اعم از تولید در داخل یا اکتساب آن از خارج کشور)و اشاعه آن در جامعه و فراهم شدن زمینههای مناسب برای تزریق و به کارگیری نتایج آن در صنایع و خدمات و نیز آمادگی مردم برای استفاده از تولیدات و خدمات دانش است.
ممکن است کشورهایی به صورت محدود در برخی زمینهها توانایی تولید دانش را داشته ولی ساختارهای لازم برای اشاعه و به کارگیری آن را نداشته باشند و در نتیجه اثر دانش در توسعهء کشور ناچیز شمرده میشود.
وجود ارتباطات ممکن است کشورهایی به صورت محدود در برخی زمینهها توانایی تولید دانش را داشته ولی ساختارهای لازم برای اشاعه و به کارگیری آن را نداشته باشند و در نتیجه اثر دانش در توسعه کشور ناچیز شمرده شود.
سنجش اجمالی شاخصهای دانش ملی برای توسعه در کشور (به تصویر صفحه مراجعه شود) بهطور کلی،جامعه فراگیر را جامعه آرمانی دوران آینده در استفاده بهینه از دانش قلمداد میکنند که در آن فرایند تولید،جذب،گردش و به کارگیری دانش در بالاترین سطح ممکن قرار دارد."