خلاصه ماشینی:
"علم سیاست به معنای تحلیل و بررسی جنبههای سیاسی پدیدههای اجتماعی است و موضوع سیاست قدرت، حکومت، دولت و...
اما درباره رابطه دین با موضوع سیاست دقت بیشتری لازم است؛ چرا که ابتدا باید مشخص شود قرار است از بیرون به این رابطه نگریسته شود یا از درون.
چنانچه دین به عنوان یک امر مقدس و نقدناپذیر، ثابت، الاهی و لایتغیر، و سیاست به عنوان امری دنیوی، قابل نقد و متغیر تصور شود، تنها رابطهای که میان این دو میتوان برقرار کرد این است که بگوییم دین یک سلسله اصول، عقاید، ارزشها و اخلاقیات را ارائه میکند که حاکم یا سیاستمدار باید در چارچوب آن حرکت کند.
اگر تعریف اول پذیرفته شود، رابطه دین و سیاست به این عوامل بستگی خواهد داشت: داعیه سیاسی ـ اجتماعی مذهب و فراگیری آن؛ قابلیت مذهب برای انطباق با شرایط و علوم جدید؛ یرهبران مذهبی.
اما پس از فراهم شدن شرایط حکومت برای پیروان مسیح، بحث رابطه کلیسا و دولت مطرح شد."