چکیده:
در سالهای اخیر مطالعه روی زبانهای مختلف در چهار چوب دیدگاههای هالیدی در دستور نقشگرای نظاممند گسترش چشمگیری داشته است.بخش قابل توجهی از این مطالعات در مورد چگونگی سازماندهی آغازگر در زبانهای مختلف بوده است.مقالهء حاضر گزارش بخشی از پژوهشی است که دربارهء متن قرآن مجید انجام گرفته است.در این مطالعه چگونگی سازماندهی آغازگر در جملههای مختلف و از جنبههای مختلف نظریهء هالیدی در آیات داستانی و غیر داستانی بررسی گردیده است.نتیجهء مطالعهء آماری و مقابله آنکه در برخی موارد(که در مقاله بیان گردیده) تفاوت بین متون داستانی و غیر داستانی از نظر آماری معنیدار بوده است.بنابراین میتوان نتیجه گرفت که در بخش فرانقش اندیشگانی،نحوهء ساختار کلامی متون داستانی و غیر داستانی قرآن متفاوت است.از دیگر نتایج این مطالعه لزوم برخی اصلاحات و تجدید نظرها در نظریههای هالیدی به منظور پاسخگویی آن به زبانی چون عربی است که برخلاف انگلیسی دارای ترتیب بینشان VOS میباشد.
خلاصه ماشینی:
"نتایج به دست آمده از این تحلیل مطابق جدول زیر است: (تصویرتصویر) نتایج تحقیق در سطح اطمینان 05/0 درصد نشان میدهد که پراکندگی آغازگر متن در متون داستانی و غیر داستانی در موارد زیر معنیدار است: بند وابسته،بند مستقل6،آغازگر نشاندار،آغازگر بینشان و آغازگر اندیشگانی غیر رایج.
پراکندگی آغازگر میان فردی در متون داستانی دارای میانگین(02/151)بیشتر از میانگین متون غیر داستانی(54/149)است ولی تمایز معنا داری میان آنها وجود ندارد.
پراکندگی آغازگر اندیشگانی غیر رایج در متون غیر داستانی دارای میانگین(04/169) بیشتر از میانگین متون داستانی(23/141)است که تمایز معنادار میان آنها وجود دارد.
پراکندگی آغازگر بینشان در متون داستانی دارای میانگین(38/152)بیشتر از میانگین متون غیر داستانی(73/136)است که تمایز معنادار میان آنها وجود دارد.
پراکندگی آغازگر نشاندار در متون غیر داستانی دارای میانگین(21/171)بیشتر از میانگین متون داستانی(15/140)است که تمایز معنادار میان آنها وجود دارد.
(الاعراف،22)ساخت رایج با آغازگری «و اخوانهم»به هم خورده و با تأکید بر آن گویندهء پیام درصدد رساندن منظورهای خاص است و در بند بعد میفرماید:ثم لا یقصرون(الاعراف،202)که عنصر متنی«ثم» امکان نتیجهگیری و ارتباط دو بند را فراهم نموده و چون هدف متن عوض میشود ساخت هم عوض شده،تمایز معنادار میان آغازگر نشاندار و بینشان در متون داستانی و غیر داستانی نشان دهندهء این است که ساختمانهای نحوی نیز با دیدگاه ایدئولوژیک گویندهء پیام در ارتباط بوده و بسته به هدف و منظورهای خاص ساخت نیز عوض میشود همان طور که از آیهای که مثال آورده شده مشخص است.
با توجه به معناداری برخی زمینهها مثل آغازگر اندیشگانی و آغازگر نشاندار و بینشان،تمایز معنادار بند وابسته و بند مستقل در متون داستانی و غیر داستانی میتواند گویای این باشد که این دو نوع متن متعلق به دو نوع گونه هستند."