خلاصه ماشینی:
"از اصول عقاید متکلمان معتزلی مذهب،وحدت ذات و صفات الهی،اختیار مطلق انسان در اعمال خویش،و حسن و قبح(نیک و بد)عقلی امور را میتوان اشاره در مقام قیاس و تمثیل و از باب مظهریت انسان برای صفات الهی عموما و صفت ایجاد و ابداع بهطور خاص میگوییم توضیح اجمالی سرفصلها به مثابهی عین ثابت و لیلة القدر کتاب درسی است که تفصیل آن به تمام کتاب و ایجاد آن بدل میشود و اصطلاحا اجمال قبل از تفصیل است که ممکن است به صورت اجمال بعد از تفصیل هم درآید به این معنی که در پایان هر فصل و درس همانطور که شیوهی معمول اصحاب فناوری آموزشی است به عنوان خلاصهی درس در داخل مستطیل با حروف درشت نگاشته شود و یا آنکه در ابتدای فصل و درس آورده شود.
غزالی غزالی طوسی(متوفی به 505 ق)یکی از بانفوذترین چهرههای عالم اسلام است که در کتاب«مقاصد الفلاسفه»که خود ترجمهی آزادی از دانشنامهی علائی است،آرای حکمای مسلمان را شرح میدهد و در«تهافت الفلاسفه»در 20 مورد،به اختلاف میان اقوال آنان با عقاید دینی و اسلامی حکم داده و در سه فقره آنان را تکفیر کرده است که عبارتاند از:«حدوث زمانی عالم»،«علم خدا به جزئیات»و«معاد جسمانی».
این نحوهی سلوک را اصطلاحا«طریق باطن»گویند و حکمت اشراق به تعبیر شیخ شهاب الدین سهروردی(شیخ اشراق)،تحت تأثیر افلاطون و حکمای خسروانی است که با توجه به تعالیم اسلامی و حکمت نبوی خود را پیرو آن میداند.
اما در ما بعد الطبیعه (به تصویر صفحه مراجعه شود) که از نفس و جهان و خدا به عنوان ذوات معقول بحث میشود،چنین معرفتی دسترسناپذیر است،هرچند سرشت و طبیعت آدمی چنان است که او را به اقتضای مباحث ما بعد الطبیعی برمیانگیزد."