چکیده:
در این پژوهش، رابطه هدف مندی در زندگی ـ با تکیه بر اسلام ـ با عوامل جمعیت شناختی گروه نمونه دانشگاهی و حوزوی، جنس، وضعیت تاهل بررسی می شود. محقق بر آن است تا با آزمون هدف در زندگی، با تکیه بر اسلام، به بررسی عوامل جمعیت شناختی بپردازد.
جامعه آماری این پژوهش، دانشجویان دوره لیسانس دانشگاه پیام نور قم، دانش پژوهان دوره لیسانس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، و حوزه علمیه خواهران قم هستند که در سال 87ـ1388 مشغول تحصیل بوده اند. حجم گروه نمونه، به روش نمونه برداری تصادفی طبقه ای و به تعداد 404 نفر انتخاب شد (207 نفر دانشگاهی و 197 نفر حوزوی).
نتایج پژوهش نشان می دهد که بین میانگین نمرات گروه دانشگاهی و حوزوی تفاوت معناداری وجود دارد، ولی واریانس و انحراف استاندارد دانشگاه بیشتر است. بین میانگین نمرات مجردها و متاهلان و زنان و مردان، تفاوت معناداری وجود نداشت.
خلاصه ماشینی:
پرسش پژوهش آیا میان عوامل جمعیت شناختی، گروه نمونه دانشگاهی و حوزوی، جنس، وضعیت تأهل و هدف در زندگی (با تکیه بر اسلام)، تفاوت میانگین معناداری وجود دارد؟ فرضیههای پژوهش اهمیت و ضرورت پژوهش در سالهای اخیر، مذهب و آموزههای دینی به منزلة یکی از متغیرهای مؤثر رفتار و فرایندهای روانی مورد توجه متخصصان علوم رفتاری قرارگرفته است؛ تا جایی که برخی دین را عامل اساسی بهداشت فردی و اجتماعی معرفی کردهاند.
این عقیده که ممکن است شاخصهای تهیه شده برای سنجش هدفمندی بر اساس مؤلفههای دینی که متکی به وحی الهی هستند بتوانند هدفمندی افراد مسلمان را دقیق ارزیابی کند و با این آزمون بتوان در سطح نظری و کاربردی در ابعاد جمعیتشناختی کمک گرفته شود، ضرورت این پژوهش علمی را برای بررسی رابطه هدف در زندگی با عوامل جمعیتشناختی برجسته میکند.
برای بررسی روایی ملاکی آزمون هدف در زندگی با تکیه بر اسلام، نمرات آزمون با نظرخواهی و مصاحبه نیمهساختدار از نخبگان حوزوی و حوزوی ـ دانشگاهی، مقایسه و ارزیابی شده است.
برای تبیین و تفسیر تفاوت میانگین و بررسی عواملی که بر هدف زندگی با رویکرد اسلامی تأثیر منفی میگذارد، با برخی از کارشناسان حوزوی و حوزوی ـ دانشگاهی مصاحبه انجام میشود.
مصاحبه آزاد و نیمهساختدار است، ولی با هماندیشی برخی پژوهشگران و استادان و بررسی برخی کتابها و تحقیقاتی که دربارة حوزه نوشته شده بود، در ابتدا چک لیستی از عواملی که ممکن است در هدف در زندگی گروه نمونه (موسسه و حوزة علمیه خواهران) اثر منفی داشته باشد، تهیه کردیم و در مصاحبه از آن کمک گرفتیم.
Zika, S, & Chamberlain, K, "On the relation between meaning in life and psychological well-being", British Journal of Psychology, P133-145.