چکیده:
بررسی پارامترها و کشش پذیری تقاضای فولاد کشور در دوره (78-1346)
آذربایجانی کریم,رضایی محمدرضا
در این مطالعه، تلاش کرده ایم تا صنعت فولاد کشور را به عنوان یک صنعت کلیدی از دیدگاه اقتصادی و از نظر تقاضای محصولات آن مورد بررسی قرار داده و پاسخ مناسبی برای برخی سوالات فراروی بازار این گونه محصولات ارایه کنیم.
بررسی وضعیت این صنعت در دوره مورد مطالعه نشان می دهد تولید داخلی فولاد از روند رو به رشد نسبتا قابل قبولی برخوردار بوده، ولی در گذشته، به دلیل عدم تکافوی این تولیدات، مازاد تقاضا از طریق واردات تامین شده است. با این حال، بر اساس اطلاعات موجود در سال های اخیر به دلیل گسترش ظرفیت و حجم تولید واحدهای تولیدکننده فولاد، واردات فراورده های فولادی کاهش یافته و نسبت خودکفایی در این صنعت افزایش یافته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد بهترین الگو برای تبیین تابع تقاضای فولاد در کشور فرم لگاریتمی بوده و بر این اساس، تقاضا نسبت به تغییرات قیمت بی کشش و نسبت به تغییرات درآمد پرکشش است، لذا، پیش بینی می شود حجم تقاضای فولاد در سال های پایانی برنامه سوم توسعه و بعد از آن به حدود 10 میلیون تن برسد.
خلاصه ماشینی:
"نگاهی به آمار تولید محصولات نهایی فولاد کشور در دوره مورد مطالعه نشان میدهد حجمتولید داخلی از سطح 26/1 هزار تن در سال 1346 با یک میانگین رشد سالانه 18/6 درصدی به رقم 6/1میلیون تن در سال 1378 میرسد،از این نظر،به دلیل دسترسی به منابع فراوان و ارزان داخلی وبرخورداری از سهم بالای هزینه منابع داخلی در کل هزینهها،تولید فولاد در کشور از مزیت نسبی برخورداراست لیکن به علت عدم تکافوی تولیدات داخلی،همواره مازاد تقاضای این گونه فراوردهها از طریقواردات آنها تأمین شده است؛وارداتی که در گذشته به دلیل سیکلهای تجاری اقتصاد جهانی و همبحرانهای بین المللی نفت و انرژی،نوسانات کاملا محسوسی داشته است.
گفتنی است که اینمطالعه،به دلایل متعددی نظیر عدم دسترسی به سهم مجزای مصرف فولاد در بخشهای یادشده،همچنین،وابستگیهای وارداتی و مشکلات ساختاری صنایع کشور،به ناچار از ارقام ارزش افزوده دربخشهای ساختمان،صنعت و نفت به عنوان شاخص عملکرد و متغیرهای توضیحدهنده،در الگویمصرف فولاد استفاده شد که مدل ساختاری ارایه شده در این قالب به شرح زیر میباشد8: SC-a0+a1VD+a2VIM+a3VO+a4DU+e1 به طوری که: SC :مصرف کل محصولات فولادی بر حسب هزار تن، VD :ارزش افزوده بخش ساختمان به قیمتهای ثابت سال 1361 بر حسب میلیارد ریال، VIM :ارزش افزوده بخش صنعت و معدن به قیمتهای ثابت سال 1361 بر حسب میلیارد ریال، VO :ارزش افزوده بخش نفت به قیمتهای ثابت سال 1361 بر حسب میلیارد ریال، DU :متغیر مجازی(برای سالهای 57-1368 مقدار DU-1 و برای سالهای دیگر DU-0 میباشد)."