چکیده:
بیشتر مطالعات در زمینه تاثیر فن آوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) بر رشد اقتصادی در کشورهای توسعه یافته حاکی از اثر مثبت و معنی دار این فن آوری بر بهره وری و رشد اقتصادی در دهه 1990 است. برخی مطالعات چنین رابطه مثبتی را در کشورهای در حال توسعه نیز تایید می کنند، اما هنوز زمینه بررسی به خصوص در کشورهای در حال توسعه با توجه به ویژگی های نامتوازن و ضعیف زیرساختی شان وجود دارد. مقاله حاضر با استفاده از داده های سرمایه گذاری ارتباطات و روش فضا – حالت (State Space)، به برآورد تاثیر این فن آوری بر رشد اقتصادی ایران طی دوره 1348-1380میپردازد. نتایج براورد حاکی از تاثیر مثبت ومعنی داراین متغیر بر رشد اقتصادی بوده و تاثیر آن پس از یک دوره کاهش در اواخر دهه 1360 و اوایل دهه 1370، با افزایش شاخص های سرمایه گذاری ارتباطات در اواخر دهه 1370 بهبود یافته است. ایجاد فضای مناسب و استفاده بهتر از اطلاعات و ارتباطات، همراه با افزایش سرمایه گذاری داخلی و مستقیم خارجی به دلیل افزایش احتمال تطابق فن آوری های جدید می تواند همچنان در رشد اقتصادی موثر باشد.
The empirical studies have indicated that the contribution of information and communication technology to growth in developed and some developing countries are significant، particularly in the second half of the 1990s.There is still room for more investigation، specially in developing countries، where the socio-economic infrastructure may not fully support the positive link between ICT & economic growth. This paper employs an endogenous growth model to estimate the contribution of ICT in the Iranian economic growth using the state space method. This study reveals a positive and significant effect of communication investment on the economic growth in the late 1990s. Our results suggest that an increase in the ICT expenditure across various economic activities as well as improved complementary factors will eventually lead to higher economic growth.
خلاصه ماشینی:
"در کشورهای در حال توسعه مطالعات محدودی در زمینه اثر فنآوری اطلاعات و ارتباطات بر رشدانجام شده است که چند نمونه از آنها در زیر آورده میشود: برخی مطالعات در حوزه آسیای جنوب شرقی نشان میدهد که در نیمه اول دهه 1990 تعمیقسرمایه در بخش فنآوری اطلاعات و ارتباطات به بهرهوری نیروی کار کمک کرده و در چندین کشورهمانند هنگکنک،سنگاپور و کرهجنوبی این موضوع بسیار قابل ملاحظه بوده است.
اما،روند صعودی بعد از سال 1375 گویای این موضوعاست که از یک طرف،با افزایش سهم سرمایهگذاری ارتباطات در تولید ناخالص داخلی و سرمایهگذاری(به تصویر صفحه مراجعه شود)سرانه ارتباطات و تعمیق سرمایه،ارزش افزوده ارتباطات از رشد بسیار بالایی(متوسط سالانه 14/2درصد)برخوردار شده و تأثیر فنآوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد اقتصادی بهبود یافته است.
(به تصویر صفحه مراجعه شود)همچنین،در راستای ایجاد فضای لازم و عوامل مکمل برای فعالیت فنآوری اطلاعات و ارتباطات،عملکرد مواد 94،103 و 116 قانون برنامه سوم که عمدتا به ایجاد فضای حققوی برای فعالیتهایفنآوری اطلاعات و ارتباط و راهاندازی شبکههای رایانهای و اطلاعرسانی در زمینه بازار سرمایه وشبکههای بازرگانی معطوف بوده به همراه حذف مانع مناقصه در ارجاع کارهای نرمافزاری و تصریح لزومارجاع کار به بخش خصوصی در سالهای اخیر نیز تأثیر مثبت و صعودی فنآوری اطلاعات و ارتباطات بررشد اقتصاد ایران را موجب شده است.
همانطور که گفته شد؛در کشورهای پیشرفته و برخی کشورهای در حال توسعه،تأثیر مثبت فنآوری اطلاعات و ارتباطات با همراهی عامل مکملی همانند سازماندهی وتجربه مدیریتی،سازماندهی بخشی و قانونگذاری،ساختار اقتصادی،سیاستهای دولت و سرمایهگذاریدر سرمایه انسانی در کنار سایر نهادهها موجب بهبود فرایند تولید از طریق تعمیق سرمایه،پیشرفتفنآوری و کیفیت نیروی کار شده و نهایتا،رشد بهرهوری و رشد اقتصادی را به ارمغان آورده است."