خلاصه ماشینی:
اگر کودک را بنابر عقیدهای که کم و بیش رواج یافته تحت نظر یک مربی قرار دهیم کاملا عبد و عبید او شده آن سرمشق منحصر بفرد را تعبدانه تقلید مینماید و نواقص استاد در شاگرد تکرار خواهد شد بنابراین کودک حتی المقدور بایستی با آموزگاران متعدد سروکار داشته باشد که یک شخصیت منحصر بفرد در مخیله او مجسم نشده صورت نوعی آنرا در نظر گیرد با وجود آنکه وسائل کار ما کاملا نیرومند است ما هنوز از مقصود دور افتادهایم چرا که فاصله بین قابلیت قبول عادت و تلقینات از طرفی و تجسم صریح اصول اخلاقی که از طرف دیگر برقرار است خیلی زیادبوده برای اینکه این دانههای پراکنده و این تمایلات غیر مشخص تبدیل باحساسات صریح و مرکبی که باید در کودک نمودار گردد بگردانیم لازم است که در پرورش منتهای جد و جهد را برای بارور نمون و تغییر دادن بمنظور اصلاح در این دانه که در کشتزار فکر کودک طبیعت پراکنده است بکار بریم.
کلاس درس در واگنهای راهآهن درمنطقهء جنگلی کانادا در طول راههای یخ بسته و منجد انتاریو آموزشگاه بسیار کمیابست معهذا اطفال بومی از برکت علم و دانش بیبهره نماندهاند باین معنی که یکی از آموزگاران ابتکاری بخرج داده و واگن فرسودهایرا بکلاس درس تبدیل نموده است.