چکیده:
علاوه بر تغییرات دما و شرایط جوی-که عامل اصلی نوسانات فصلی تقاضای انرژی محسوب میشوند-عوامل دیگری نظیر شوکهای فصلی غیرقابل مشاهده بر نوسانات فصلی تقاضای انرژی تأثیر میگذارند.همچنین غیراز عوامل اقتصادی قابل مشاهده نظیر قیمت و درآمد،عوامل غیر اقتصادی همانند تغییر سلیقه مصرفکنندگان و پیشرفت تکنولوژی و عوامل دیگری که قابل مشاهده نیز نیستند،بر روند اصلی تقاضای انرژی اثر میگذارند.به کارگیری روش مدل ساختار سری زمانی( STSM )،این امکان را میدهد که بتوان هردو مؤلفه روند تصادفی و فصلی تصادفی را در تقاضای انرژی به منظور برآورد صحیح کششهای درآمدی و قیمتی،وارد و مدلسازی کرد. سپس با استفاده از فیلتر کالمن با روش حداکثر راستنمایی،برآوردهای نااریب پارامترهای تابع تقاضا محاسبه میشود.در ایران برای اولین بار،برآورد تابع تقاضای گاز طبیعی در بخش خانگی و تجاری کشور با روش ( STSM انجام شده است.در تابع تقاضای برآورد شده مؤلفه روند مشاهده نمیشود.ماهیت مؤلفه فصلی تصادفی بوده و کشش مصرف سرانه گاز طبیعی نسبت به دما 26/.-درصد برآورد شده است.کششهای بلندمدت قیمتی و درآمدی نیز به ترتیب حدود 13/.و 17/.درصد محاسبه شده است.
The residential and commercial sectors are the main consumers of natural gas in Iran. The demand for natural gas in these sectors is on its peak in the cold seasons for the heating. In addition to changes in temperature، which is the main determinant of demand fluctuation in energy، other factors such as unobservable seasonal shocks affect the seasonal demand. Moreover، observable economic factors such as price and income، as well as non economic factors، like changes in consumer’s taste and technical progresses، affect the energy demand. In this paper، we use an applied structural time series model (STSM) approach، which considers both stochastic trend and stochastic seasonality، to estimate the price and income elasticities for the natural gas demand in Iran. We apply the kalman filter with a maximum likelihood estimation method to provide unbiased estimators for the parameters. According to our results، although the estimated demand for natural gas does not have a trend component، the nature of seasonal component is stochastic. The elasticity of demand with respect to temperature is -0.26 percent and the long-run income and price elasticities are 0.17، -0.13، respectively.
خلاصه ماشینی:
"در ایران برای اولین بار،برآورد تابع تقاضای گاز طبیعی در بخش خانگی و تجاری کشور با روش
مطالعاتی نیز با تاکید بر رابطه بین مصرف گاز و درجه دمای هوای منطقه در برآورد تابع تقاضای مصرف
لطفعلیپور(1382)تقاضا برای مصرف خانگی گاز طبیعی شهر تهران را برآورد کردهاند.
با برآورد تابع تقاضای گاز طبیعی بخش خانگی و تجاری،امکان پیشبینی آینده تغییرات مصرف
فصلی متمرکز شده و در برآورد روند اصلی تقاضای انرژی بین عوامل اقتصادی همانند تغییرات قیمت و
نمودار 3 نشان میدهد که مصرف سرانه گاز طبیعی تقریبا یک روند نزولی است که شیب بسیار ملایمی
خام،برق در بخشهای یاد شده است ولی با گذشت زمان قیمت نسبی گاز به برق افزایش یافته است،لذا خانوار به (به تصویر صفحه مراجعه شود)نمودار 3-4.
جدول 2،خلاصه برآورد تقاضای مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی و تجاری ایران را باتوجه به
برآورد تقاضای مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی و تجاری ایران
برآورد تابع تقاضای مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی و تجاری ایران
برآورد تابع تقاضای مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی و تجاری ایران
متوسط قیمت مصرف حامل انرژی معادل هر بشکه نفت خام،گاز طبیعی در بخش خانگی و تجاری در سال
در مصرف سرانه گاز طبیعی در بخش خانگی و تجاری کشور(باتوجه به رابطه برآورد شده)مؤلفه روند
از برآورد تابع تقاضای گاز طبیعی در بخش خانگی و تجاری کشور با به کارگیری روش STSM ،
شود که مصرف گاز طبیعی در آن دوره مقداری افزایش یابد؛از آنجا که براساس تابع تقاضای برآورد شده،مصرف"