خلاصه ماشینی:
"مطالعات زیادی در زمینه تجارت بین المللی و روابط تجاری میان کشورهای توسعهیافته و توسعهنیافته انجام پذیرفته است که نشان میدهد رابط مبادله(یا نسبت قیمت کالاهای وارداتی به کالاهای صادراتی)دایما به ضرر کشورهای توسعهنیافته صادرکننده مواد خام اولیه بدتر شده است،بنابراین اینکه با افزایش نسبی قیمت نفت این رابطه مبادله ناعادلانه قدری عادلانهتر میشود،مسالهای مثبت است و طبیعتا باید مورد استقبال ما قرار گیرد.
اما فربهی دولتهای نفتی مستقل از جامعه است و لذا افزایش ثروت و درآمد ناشی از نفت میتواند مانع توسعه نهادهای نوین و مدرن شدن جامعه شود چرا که دولت خود را نیازمند به توسعه این نهادها حس نمیکند.
فاصلهی بین انتظارات مردم و میزان تحقق انتظارات،بحران بالقوه و حتی شاید بالفعل است اگر دولتی آگاه از بیماریهایی که مذکور افتاد باشد و با درآمدهای نفتی محتاطانه برخورد نماید،طبعا باید در جهت تعدیل این انتظارات تلاش کند اما اگر خود دولت نیز دچار توهم پول و توانایی مالی شود و انتظارات مردم و مصرف را دامن بزند،انتظارات افزایش یافته در کنار کارآیی کاهش یافته که دلایل آن ذکر شد،بحران را تشدید خواهد نمود و تداوم و تشدید بحران میتواند کشور را به شرایطی غیر قابل برگشت بکشاند.
شاید و البته به شرط اینکه شرایط و اوضاع بین المللی و سیاست خارجی کشور اجازه دهد،یکی از راهکارهای قابل بررسی این باشد که درآمدهای اضافی نفت صرف سرمایهگذاری خارجی در اموری شود که خلاءهای صنعت و اقتصاد داخلی و حلقههای مفقودهی آنرا کامل میکند."