چکیده:
پیشگیری از بزهکاری بیش از سه دهه است که با بنیانی علمی نظری وارد گسترهء علوم جنائی شده است و بیشتر قانونگذاران تلاش کردهاند تا این مفهوم را به متون رسمی-قانونی وارد کنند.قانونگذار ایرانی نیز از سال 1339 خورشیدی تاکنون پیشگیری از بزهکاری را با رویکردهایی متفاوت و گاه متضاد وارد پهنهء سیاست جنائی ایران کرده است.
البته این رویکردهای متعدد و متضاد نسبت به پیشگیری از بزهکاری سیاست جنائی ایران را در این زمینه دچار سرگردانی کرده است.این نوشتار کوشیده است تا رویکرد(خبرگان)قانون اساسی،قانونگذار و نهادهای اجرائی-قضائی ایران را مورد بررسی قرار دهد.
خلاصه ماشینی:
"پیش از آنکه در مورد نگرشهای میان خبرگان قانون اساسی،حقوقدانان و جرمشناسان و چگونگی اجرای قسمت نخست 5 اصل مذکور قانون اساسی مطلبی بیان شود باید گفت که تدوینکنندگان قانون اساسی با تأثیرپذیری از اقدامهای سازمان ملل متحد در زمینهء پیشگیری از بزهکاری از جمله کنگرههای پنج سالهء سازمان ملل متحد در سال 1980 میلادی با موضوع«پیشگیری از جرم و اصلاح مجرمین»1بند 5 اصل یکصد و پنجاه و ششم را تدوین کردهاند بهگونهای که این بند بهطور دقیق ترجمهء عنوان کنگرههای مزبور است.
از اینرو،مطابق گفتمان مدیریتی از قسمت نخست بند 5 اصل یکصد و پنجاه و ششم1در زمینهء پیشگیری از بزهکاری بهنظر میرسد قانونگذار ایرانی با بیان عبارت«پیشگیری و مقابله با توطئههای[دشمنان]علیه انقلاب اسلامی»در مادهء 1 قانون تأسیس وزارت اطلاعات سال 1362 خورشیدی، این نهاد را بهعنوان یکی از ابزارهای قوهء قضائیه-بهعنوان مدیر پیشگیری از بزهکاری در ایران-در راستای عملیاتی-اجرایی کردن تدابیر پیشگیرنده در زمینهء بزهکاری امنیتی به شمار آورده است.
گفتار دوم-پیشگیری از بزهکاری در بخشنامهء تشکیل ستاد ویژه در مراکز استانها برای مبارزه قاطع با اعتیاد و جرائم مرتبط با مواد مخدر بخشنامهء مزبور در سال 1381 خورشیدی از سوی رئیس قوهء قضائیه برای رئیسان دادگستری استانها،دادگاههای انقلاب اسلامی و سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور صادر شده است که از این رهگذر ستادی ویژه در زمینهء مبارزه با اعتیاد و جرائم مرتبط با مواد مخدر تأسیس شود."