خلاصه ماشینی:
"برای بررسی اندیشههای اصولی شیخ، همچنین میتوان از کتابهای الذریعة الی اصول الشریعه سید مرتضی(ره) و عدة الاصول شیخ طوسی(ره) استفاده نمود، زیرا این دو پرورش یافته مکتب اصولی شیخ مفید میباشند که احکام فقهی آنان، بر اساس دیدگاه اصولی استادشان شیخ مفید استنباط و استخراج شده است.
نظر سیدمرتضی در بحث تأخیر بیان عموم و مجمل، متأثر از نظر شیخ مفید میباشد، شیخ طوسی در همین بحث این چنین میگوید: لا یجوز تأخیر بیان العموم و یجوز تأخیر بیان العمل، و هو الذی اختاره سیدنا المرتضی و الیه کان یذهب شیخنا ابوعبدالله رحمهما الله.
شیخ طوسی بیش از 21 مورد نام سیدمرتضی را همراه با رأی و نظر آن بزرگوار در موضوعات مختلف در کتاب خود بیان میکند که در این جا به ذکر چند مورد بسنده میکنیم: وذهب المرتضی رحمه الله الی تقسیم ذلک.
با توجه به ذکر نام، بیان رأی و نقل عبارات، خصوصا در مواردی که شیخطوسی در عده بیش از 11 صفحه از کتاب الذریعة الی اصول الشریعة سیدمرتضی را اقتباس کرده، به این نتیجه میرسیم که کتاب الذریعه قبل از عدةالاصول شیخطوسی نگاشته شده و نسخهای از آن در دست شیخطوسی بوده که مورد استفاده شیخ قرار گرفته است.
(32) شیخ مفید در مختصر التذکرة باصول الفقه، به بحث از مسائل مهم اصولی به شرح زیر پرداخته است: مصادر اصول، اخبار (واحد، متواتر، مرسل)، معانی قرآن (ظاهر، باطن)، اوامر (امر مطلق، معلق، مقید، تکرار در امر، امر به شیء مقتضی نهی از ضد، امر عقیب حظر، واجب تخییری)، نواهی، عام، خاص، قیاس، قیاس و رأی، بیان مجمل و مبین، حقیقت و مجاز، اجماع، نسخ کتاب و سنت، استصحاب حال."