تمدن آذربایجان قدیم مقاله

اولین کاوش علمی بوسیله«دومرگان»در شوش بعمل آمد،این اقدام بنوبت از طرف دانشمندان دیگر تجدید شد و در نتیجه آثار مدنیت ایران قدیم تا اندازه‌ای نمایان گردید ولی هنوز معلوم نیست که چه موجباتی محققین را از کاوش در صفحه آذربایجان مانع گردیده است،شاید علت اصلی این باشد که علائم ظاهری و روی زمینی مشاهده نکرده‌اند. اینها و صدها دلیل دیگر نشان میدهد که آذربایجان باستانی است مهد مدنیت بوده و شایسته است در این حدود کاوشهای دقیقی بعمل آید. یکی از مهمترین وسیلۀ انتقال آثار تمدن به نسل معاصر آثار معماری است پرفسور راره آثار و علائم مدنیت قدیم و حجاریهای پادشاهان مدی را در ردیف حجاری های قصر ساراگون پادشاه آشور«610-722 قبل از میلاد»آورده است و این دانشمند معتقد است شهرستانهائی که در اطراف دریاچه رضائیه بوده در سال 714 قبل از میلاد بفرمان این پادشاه ویران گردیده است.