خلاصه ماشینی:
"از جمله اشکالات که به مفهوم روایات وارد کردهاند اشکالی است که شیخ صدوق قدس ثره آنرا از گروهی نقل نموده است که این روایات درخصوص اعمالی است دارای ثواب بمقدار خاص و توسط اخبار ضعاف وعده شده است و هرگاه کسی آنها را بجاآورد آن مقدار ثواب را به او میدهند گرچه درواقع ثواب آن عمل به اندازه آنچه در حدیث ضعیف آمده،نباشد و اما اگر حدیث ضعیفی مطلق ثواب را نه مقدار آن را متعرض باشد مشمول این اخبار نیست آنگاه در پاسخ این اشکال مینویسد: چه بسا گفته میشود:اخبار باب تسامح از جهت اینکه اطلاق دارد شامل هر دو مورد میشود بلی روایت صفوان(حدیث چهارم)ظاهر در همین است که مستشکل گفته است و ممکن است این مطلب از روایات دیگری نیز استفاده شود ولی این ظهور چندان قوی نیست که با اخبار مطلقه معارضه کند و بعلاوه در بعضی روایات(حدیث 3)بجای شیء من الثواب شیء من الخیر آمده که ظاهر است در اینکه آنچه بالغ و به انسان میرسد همان فعل راجح است نه مقدار ثواب و نیز در سابق گفته شد مراد از ثواب به قرینه جمله فعمله)همان عمل ثوابدار است نه خود ثواب(22).
اما مرحوم آقای آخوند پس از آنکه کلیه اشکالات را پاسخ گفته میفرماید:استحباب فعلی که وعده ثواب بر آن وارد شده هیچ بعدی ندارد و آن از اخبار(من بلغ)استظهار و کشف میشود سپس استظهار خود را با ذکر تنظیری توجیه نموده است و مینویسد همچنانکه از حدیث(من سرح لحیته و یا من صام فله کذا)استحباب شانه زدن به محاسن و همینطور روزه استفاده میشود از جمله(من بلغه ثواب علی عمل فعمله فله کذا) استحباب عملی که ثواب به آن وعده شده استفاده میشود و شاید مشهور برای همین جهت فتوی باستحباب دادهاند25."