چکیده:
فقهای شیعه برای استنباط و بیان حکم شرعی فرزندخواندگی، به آیات قرآن استناد کرده اند. از جمله آیاتی که فقها و مفسران شیعه حکم فرزندخواندگی را از آن استنباط کرده اند، آیات 4ـ5 و نیز 36ـ40 سوره مبارکه احزاب است. خداوند در این آیات بیان کرده است که فرزندخوانده فرزند حقیقی انسان نیست.
خلاصه ماشینی:
در پاسخ به این مطلب، در کتاب فروغ ابدیت چنین آمده است: قرآن به شهادت آیه 37 سوره احزاب می گوید که ازدواج پیامبر با زینب به منظور ابطال این سنت باطل عرب بود که کسی حق ندارد همسر پسرخوانده خود را بگیرد، و آن هم به فرمان خداوند صورت گرفته است، نه به منظور علاقه مندی و دلباختگی.
) (راوندی، 1405 ق، ج 2، ص 84) حال سؤال این است: چرا ربائب که در خانه مرد بزرگ می شوند و رشد می یابند بر مرد محرم می باشند ولی فرزندخوانده که گاه از کودکی و نوزادی در دامان پدرخوانده و مادرخوانده خود رشد می یابد بر مرد محرم نمی شود؟ آیا می شود به تنقیح مناط عنوان نمود که فرزندخوانده نیز محرم می شود؟ در پاسخ باید گفت: شرطی که باعث محرمیت ربیبه شده و آیه قرآن نیز بدان تصریح کرده است در فرزندخوانده وجود ندارد.
(کاتوزیان، 1379 ش، ص 451 / صفایی ـ امامی، 1376 ش، ج 2، ص 33) دکتر کاتوزیان در این باره توضیح می دهد که نه فرزندخوانده از زوجین ارث می برد، نه زوجین در زمره وراث او درمی آیند، ولی چون محروم ماندن از میراث خانواده پذیرنده، آینده کودک و تربیت او را به خطر می اندازد، ماده 5 یکی از شرایط صدور حکم سرپرستی را تأمین هزنیه نگه داری و تربیت طفل تا سن بلوغ قرار داده است تا در صورت فوت درخواست کنندگان، از راه حل اطمینان بخشی استفاده شود.