چکیده:
قرار گرفتن در فضای مدرن و افزایش جمعیت و رشد شهرنشینی،شهرها را به کانون تجمعهای زیستی و فعالیتهای مختلف و متنوع تبدیل کرده و آنها را با کمبود فضاهای سبز عمومی روبرو نموده است.این در حالی است که با گذر از فضای مدرنیته و قرار گرفتن در جهان پستمدرن و به وجود آمدن حس نوستالژیک در این فضا،نیاز شهروندان را برای گذران اوقات فراغت افزایش داده و بازگشت به فضاهای سبز در شهرهای مدرن را باعث شده است که این خود آثار اجتماعی،روانی و فرهنگی زیادی را بر شهرنشینان واقع در این فضاها بر جای میگذارد.در این مقاله که بر اساس روش تحقیقی توصیفی-تحلیلی(با تأکید بر تحلیل ثانویه)تهیه گشته،سعی بر آن شده است که ضمن بیان اهمیت فضای سبز در شهرهای مدرن امروزی و تحلیل آثار اجتماعی،فرهنگی و روانی ناشی از گسترش این فضاها،توصیهها و راهکارهایی در جهت بهبود عملکرد مدیریت شهری در ارتباط با ارتقای آثار اجتماعی،فرهنگی و روانی فضاهای سبز شهری در کلانشهرها ارائه شود.
یافتههای این مقاله بیانگر آن است که:
-فضاهای سبز در شهرها صرف نظر از بازده اکولوژیک،دارای آثار و تبعات مطلوب بسیاری در زمینههای اجتماعی و روانشناختی هستند؛اما این فضاها در صورت عملکرد ضعیف مدیریت شهری میتواند زمینهساز برخی از کارکردهای نامطلوب باشد.
-ارتقای بهرهوری فضاهای سبز میبایست بیش از ارتقای اکولوژیک آنها مورد توجه مدیریت شهری(و به تبع مدیریت پارکها و فضاهای سبز شهرداریها) قرار گیرد.
-فضاهای سبز شهری و مدیریت شهری هردو بر یکدیگر تأثیر میگذارند،به طوری که میتوان گفت فضای سبز شهری بدون مدیریت فعال و پایدار شهری عملکرد و کارکرد مطلوبی نخواهد داشت.
خلاصه ماشینی:
"(تصویرتصویر) (نمودار شماره 1)فرایند مدیریت توسعه پایدار در فضاهای سبزفضای سبز شهری و اثرات آن پیدایش احساس بیگانگی یکی از سرچشمههای مشکلاتی است که امروزه گریبانگیر مردم جهان گشته است و این مسأله بیش از همه بین مردم و محیط مصنوع آنها ظاهر میگردد( Hanna,1958:148 )؛در حالی که فضاهای سبز عمومی هم از دیدگاه تأمین نیازهای زیست محیطی شهرنشینان و هم از نظر تأمین فضای فراغتی و بستر ارتباط و تعامل اجتماعی آنان جایگاهی درخور اهمیت دارد.
علاوه بر بحث امنیت در پارکها،آثار نامطلوب فضاهای سبز شهری را میتوان به صورت زیر بیان کرد: 1)از دست دادن بیهوده فرصتها(اتلاف سرمایهای ارزشمند به نام زمان)؛ 2)شکلگیری دوستیهای نامشروع(بویژه در میان نوجوانان و جوانان)؛ 3)آسیبهای جسمی یا بدنی استفادهکنندگان از خدمات فضای سبز(بویژه کودکان در فضاهای بازی)؛ 4)تبدیل شدن بخشی از فضای سبز به محل جمع شدن و تلنبار شدن زبالههای شهری؛ 5)تبدیل شدن بخشی از فضای سبز به کانون تجمع افراد ناهنجار و بزهکار؛ 6)از دست رفتن هزینه زیاد برای نظافت فضاهای سبز؛ 7)گسترش فرهنگ ابتذال؛ 8)رواج برخی افکار و عقاید ناپسند و شکلگیری و توسعه برخی ناهنجاریهای اجتماعی؛ 9)ایجاد ترس،اضطراب و دلهره در ساکنان فضاهای مجاور فضاهای سبز شهری(ناامنی)؛ 10)گسترش فضاهای بدون دفاع شهری؛ (1)-موارد فوق الذکر به استناد مطالعات پیمایشی و میدانی طرح مطالعاتی (بررسی اثرات اجتماعی- اقتصادی گسترش فضای سبز شهری و ارتباط آن با مدیریت شهری)است که به دلیل حجم گسترده نتایج آماری،یافتههای تحقیق در مجالی دیگر و طی مقالهای جداگانه ارائه خواهد شد."