چکیده:
با توجه به کاربرد انواع رنگ در تزیین و نوشتار آثار هنری،نسخ خطی و اسناد تاریخی،اهمیت این موضوع، ما را بر آن داشت تا چند نمونه سند و عقدنامه دورهء قاجار را که در دسترس بوده و از رنگ هم در تزئین و تذهیب آن استفاده گردیده،مورد مطالعه و بررسی قرار بگیرد،چرا که داشتن دانش کافی از ماهیت مواد متشکلهء هر اثری و آگاهی بر روند ساختار آن،علاوه بر شناخت هنر یک دوره،در حفظ و نگهداری آن اثر نیز تأثیربسزایی خواهد داشت. در این پژوهش،رنگهای مورد استفاده در سه نسخه عقدنامه(قباله ازدواج)مورد ارزیابی قرار گرفت،گرچه تنها با اتکاء به سه اثر،نمی‌توان هنر یک دورهء تاریخی را تعیین نمود و لازمهء داشتن نمونه‌های بیشتر و تحقیقات پردامنه‌تری می‌باشد،اما نمونه این چنین مطالعاتی می‌تواند مقدمه‌ای برای بدست آوردن اطلاعات ارزشمند باشد و مسلما ادامهء این مباحث و بررسی تعداد نمونه‌های بیشتری توسط محققین،نتایج پربارتری در موضوع مربوطه حاصل خواهد شد. در این بررسی،از روش‌های دستگاهی(غیرمخرب)و همچنین شیمی‌تر،در آسیب شناسی و شناسایی رنگدانه‌ها استفاده گردید.
خلاصه ماشینی:
">آثار کاغذی شناسایی رنگهای مورد استفاده در سه نسخه عقدنامه عصر قاجار شیوا حاجیانی* مهناز عبد الله خان گرجی**چکیده: با توجه به کاربرد انواع رنگ در تزیین و نوشتار آثار هنری،نسخ خطی و اسناد تاریخی،اهمیت این موضوع، ما را بر آن داشت تا چند نمونه سند و عقدنامه دورهء قاجار را که در دسترس بوده و از رنگ هم در تزئین و تذهیب آن استفاده گردیده،مورد مطالعه و بررسی قرار بگیرد،چرا که داشتن دانش کافی از ماهیت مواد متشکلهء هر اثری و آگاهی بر روند ساختار آن،علاوه بر شناخت هنر یک دوره،در حفظ و نگهداری آن اثر نیز تأثیربسزایی خواهد داشت.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) پی‌نوشت‌ها: (1)- spot test (2)- verdigris (3)-میر علی هروی-رساله مداد الخطوط (4)-نسخه شماره 5/5344 مدرسه غرب همدان (5)-تست استات،نمونه در سدیم کربنات به همراه حرارت حل شده و بعد از جدا کردن محلول شفاف،به آن یک قطره اورانیل اضافه می‌شود که ایجاد رنگ زرد کم رنگ حضور استات را مشخص می‌کند.
(11)-بر طبق جزوه شناسایی رنگهای خانم ریسمانچیان در دانشگاه هنر اصفهان،برای شناسایی مرکب بکار رفته می‌توان به شیوه زیر عمل کرد: الف)برای شناسایی مرکب سیاه،یک تکه از نمونه کاغذی ق(که حاوی مرکب است)را در درون بوته گذاشته و آنرا داخل کوره در دمای 600 درجه سانتی‌گراد به مدت نیم ساعت قرار می‌دهیم بعد نمونه پودر شده را در درون لوله آزمایش ریخته و توسط آب مقطر رقیق می‌کنیم؛سپس برای اینکه محیط اسیدی شود به آن چند قطره اسید استیک یا اسید نیتریک اضافه می‌کنیم و بعد فروسیانید پتاسیم بر روی آن می‌ریزیم اگر رنگ آبی پروس تشکیل شد،نشانگر وجود آهن در نمونه است."
کلیدواژه ها:
تذهیب
،
عصر قاجار
،
عقدنامه
،
آنالیز عنصری
،
SEM
،
رنگدانه
،
FTIR
،
شناسایی مواد
،
شیمی‌تر
،
EDX
کلید واژه های ماشینی:
رنگ
،
عقدنامه
،
رنگدانه
،
کاغذ
،
شناسایی
،
نسخه عقدنامه
،
هنر
،
FTIR
،
رنگ سبز
،
آزمایش
(
, 
, 
)
