چکیده:
موضوع نیروی انسانی به عنوان عامل مهم پیشرفت،نخستین بار پس از جنگ جهانی دوم،توجه دولتها و سازمانها را به خود معطوف کرد.نقش انسان از نیروی کار ساده به منبعی همتراز با سایر منابع و سپس به سرمایه انسانی و مهمترین عامل تولید ثروت تبدیل شده است.یکی از مشخصههای مدیران در کلاس جهانی،استعدادیابی،توان برانگیختن،تفویض اختیار،مربیگری و توانمندسازی کارکنان است. در قرن بیست و یکم که اهمیت سرمایههای فکری در یک سازمان بیش از اهمیت سایر سرمایههای آن است،این انسانها هستند که ارزش یک سازمان را تعیین میکنند و برای صاحبان سهام خصوصی و عمومی آن سود میآفرینند.اما منابع انسانی در سازمانهای ایرانی هنوز جایگاهی به عنوان سرمایه،نزد شرکتها ندارند و جایی در ستون ترازنامه برای آنها در نظر گرفته نشده است.هم اکنون نرخ تولید ثروت با استفاده از منابع انسانی در کشور،پس از منابع طبیعی و فیزیکی قرار دارد. چالشهای پیچیده و فراگیرد اقتصاد جهانی از جمله جهانی شدن،تحول بازارها،تغییرات تکنولوژیک و پارادایمها،منابع انسانی را از بیارزشی خارج کرده و جزو عناصر اصلی روش های جدید مدیریت قرار داده است.مدیران و متخصصان منابع انسانی نیز در زمره مشاغل کلیدی، حساس و تخصصی سازمانهای پیرو قرار دارند(غفاری،9:1387).
خلاصه ماشینی:
با توجه به این موضوع،حسابداری منابع انسانی (Human Resource Accounting) به عنوان گامی نوین در حسابداری با گرایش ارزشگذاری و ثبت داراییهای انسانی،از طریق تامین نیازهای اطلاعاتی کارشناسان منابع انسانی،نقش اساسی در این زمینه ایفا میکند(طبرسا و محمدی 62:7831).
بنابراین مدیران منابع انسانی سازمانها برای تعیین ارزش منابع انسانی موجود و بهبود و ارتقای این سرمایه در راستای افزایش کارایی و اثربخشی تمامی عوامل به کار رفته در سازمان و همراهی مفید در جهت رسیدن هرچه سریعتر و بهینه به اهداف برنامهریزی شده،نیازمند به کارگیری یک سیستم پیشرفته حسابداری منابع انسانی هستند.
به کمک سیستم حسابداری منابع انسانی،تصمیمگیریهای مدیران در ارتباط با منابع انسانی را میتوان چه از نظر کمّی و چه از نظر کیفی مورد ارزیابی قرار داد و همچنین اثربخشی و عدم اثربخشی تصمیمات را برای فعالیتهای بعدی مشخص کرد.
یکی از اهداف مهم حسابداری منابع انسانی،کمّی کردن ارزش اقتصادی افراد برای سازمانها به منظور تأمین اطلاعات برای تصمیمات مدیریتی و مالی است (Bontis et al.
حسابداری منابع انسانی،با ارائه اطلاعات در مورد معیارهای ارزیابی منابع انسانی،از قبیل نرخ غیبت،یادگیری، رضایت شغلی،نرخ بازگشت سرمایه انسانی،تعهد سازمانی،اثربخشی و هزینههایی یادگیری و آموزش،ارزش افزوده هر کارمند،کارکرد منابع انسانی را در رسیدن سازمان به اهداف و راهبردهای خود و به طور کلی بهرهوری سازمانی، مشخص میکند و به این ترتیب زمینه را جهت بهبود و ارتقای آن فراهم میسازد (Verma and Dewe,2004:47) .