چکیده:
در کشورهای در حال توسعه، مخارج دولت به طور میانگین، 15 تا 30 درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل میدهد؛ به همین دلیل نیز، بحث کارآیی دولت از اهمیت فراوانی برخوردار بوده و کمترین تغییر در آن، تاثیرات قابل توجهی بر تولید و متغیرهای اقتصادی خواهد داشت.
مطالعه حاضر در پی بررسی کارآیی سیستم آموزش و بهداشت دولتی در برخی از کشورهای اسلامی (به همراه ایران) با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها (DEA) میباشد.
نتایج حاصل از به کارگیری دادههای 24 کشور اسلامی و طبقهبندی کشورها براساس میزان مخارج صورت گرفته، در دوره زمانی سالهای2000 تا 2005 نشان میدهد که در بخش بهداشت، بالا بودن مرگ و میر کودکان زیر 5 سال، سوء تغذیه و پایین بودن نرخ واکسیناسیون در برابر بیماریهای واگیر، از جمله علل مختلف پایین بودن کارآیی بخش بهداشت در این کشورها میباشد. در بخش آموزش نیز کارآیی، غالبا تحت تاثیر نرخهای ثبت نام در مقاطع مختلف تحصیلی - ازجمله مقطع متوسطه - بوده است.
بررسی وضعیت کارآیی کشورهای مختلف در دو سال 2000 و 2005، نشان میدهد که کارآیی بیشتر کشورها در تخصیص هزینههای بهداشتی کاهش و در هزینههای آموزشی افزایش یافته است.
Governments of developing countries typically spend between 15 and 30 percent of GDP. Hence، small changes in the efficiency of public spending could have a major impact on GDP and on the attainment of the development's objectives.
This paper presents a framework where data envelopment analysis (DEA) is used to assess the efficiency of expenditure in education and health sectors. More specifically، this paper assesses efficiency and seeks to establish a link between difference in efficiency level across countries and policy conditions. The data are used for a sample of member states of organization of the Islamic conference (OIC) over the 2000-20005 period.
The findings show that under 5 year old mortality rates، malnourishment prevalence and immunization rates are the main determinants of deficiency in health sector of sample countries. Moreover، enrolment ratio، more specifically in secondary school، is the major factor that affects public spending efficiency in the education sector. In addition، results show that because of international aid programs، on average، countries in Africa are more efficient than those in Asia and Middle East.
خلاصه ماشینی:
"فصلنامه پژوهشهای اقتصادی-سال نهم-شماره چهارم-زمستان 1388-صفحهات 87-65 بررسی کارآیی کشورهای اسلامی در بخش بهداشت و آموزش با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها (DEA) مجید صباغ کرمانی1 کاظم یاوری2 مهدی باسخا3 اسماعیل شاه طهماسبی4 تاریخ دریافت:87/10/8 تاریخ پذیرش:88/2/27 چکیده در کشورهای در حال توسعه،مخارج دولت به طور میانگین،15 تا 30 درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل میدهد؛به همین دلیل نیز،بحث کارآیی دولت از اهمیت فراوانی برخوردار بوده و کمترین تغییر در آن،تاثیرات قابل توجهی بر تولید و متغیرهای اقتصادی خواهد داشت.
Data Envelopment Analysis با توجه به هدف پژوهش،مطالعه حاضر به صورت زیر سازماندهی شده است:پس از مقدمه، بخش دوم،مزیت کلی روش تحلیل پوششی دادهها را مورد بررسی قرار داده و بخش سوم به مرور گذرای جدیدترین مطالعات صورت گرفته در زمینه بررسی کارآیی هزینههای دولت اختصاص یافته و در بخش چهارم،با تقسیمبندی هزینههای دولت به دو دسته هزینههای آموزشی و بهداشتی،به بررسی کارآیی کشورهای مختلف پرداخته شده و علل ناکارآیی برخی از کشورها بیان گردیده است.
تحلیل حساسیت سیستم بهداشتی(مدل خروجیگرا) (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع:محاسبات تحقیق 2-5-کارآیی هزینههای آموزشی با توجه به نتایج جدول شماره(3)،که کارآیی سیستم بهداشتی دولت،با استفاده از میانگین دادههای 6 ساله 24 کشورهای مورد بررسی را نشان میدهد،مشاهده میشود که کارآیی کامل(1) مربوط به کشورهای اندونزی،نیجر و موزامبیک میباشد.
کارآیی هزینههای بهداشتی و آموزشی دولت (به تصویر صفحه مراجعه شود) منبع:محاسبات تحقیق بررسی روند تغییر کارآیی تخصیص هزینههای آموزشی دولت در کشورهای اسلامی نیز نشان میدهد که کارآیی کشورهایی چون لبنان(افزایش)،قزاقستان(افزایش)،توگو(افزایش)،پاکستان (کاهش)،موزامبیک(کاهش)و ترکیه(کاهش)به طور قابل ملاحظهای تغییر یافته و وضعیت سایر کشورها دچار تغییرات جزیی شده و یا بدون تغییر باقی مانده است."