چکیده:
در دوران صفویه با به قدرت رسیدن شاه اسماعیل،اولین حکومت ایرانی بعد از سلسله ساسانیان به وجود میآید.شاهنامه شاه تهماسب با فکر خلاق شاه اسماعیل آغاز میشود و در دوران تهماسب میرزا و به رهبری سلطان محمد و سایر هنرمندان به پایان میرسد.در سبک نقاش آغازین صفویه،ما شاهد تأثیر چندین سبک نگارگری هستیم:1-سبک پرمایه و خیال پردازانهی دربار ترکمانان قراقویونلو و آق قویونلو در تبریز که در اختیار صفویان قرار گرفت.2-سبک آکادمیک و طبیعتگرای بهزاد یا بهطور کلی مکتب هرات3-سبک متوسط تجاری ترکمان در شیراز که آن را نیز صفویان به خدمت گرفتند. این مقاله به بررسی مکتب تبریز دوره صفویه با استفاده از نگارههای برجستهترین کتب مصور این دوران، یعنی شاهنامه شاه تهماسب میپردازد.
اهداف:
معرفی شاهنامه شاه تهماسب،قرن 01 هـ61/ م
شناسایی موضوعی،محتوایی و تکنیکی نگارههای شاهنامه شاهتهماسب
سؤالات:
شاهنامه شاه تهامسب تحت چه شرایطی مصور شده است؟
ویژگیهای مضمونی و تکنیکی نگارههای شاهنامه شاه تهماسب کدامند؟
روش گردآوری مطالب از طریق بررسی اسناد و مدارک صورت پذیرفته و روش تحقیق مقاله به صورت توصیفی و تاریخی و تحلیلی انجام شده است.
خلاصه ماشینی:
بررسی مکتب نگارگری تبریز دوره صفوی با استفاده از نگارههای شاهنامه شاه تهماسب مرمی یزدانپناه*دکتر غلامعلی حاتم**،دکتر سید حسن سلطانی*** چکیده: در دوران صفویه با به قدرت رسیدن شاه اسماعیل،اولین حکومت ایرانی بعد از سلسله ساسانیان به وجود میآید.
آنچه این مقاله بدان میپردازد عبارت است از:بررسی کلی شاهنامه شاه تهماسب قرن 61 م01/ هـ(بررسی موضوعات مطرح شده در این کتاب،نگارگران و دوره تاریخی مربوط به آن)،بررسی توصیفی و تحلیلی ویژگیهای نگارگری ایرانی در دوره صفویه با استفاده از نگارههای شاهنامه شاه تهماسب و تأثیر سبکهای مختلف نگارگری همچون مکتب هرات و مکتب ترکمانان بر نگارههای مورد بحث.
این اصل را در تصویر بعد(جشن سده،تصویر شماره 2)نیز شاهد هستیم که هوشنگ شاه در حالت نشسته بزرگتر از دیگران در وسط تصویر قرار گرفته است.
او به توصیف چهرهپردازان و نقاشان کتابخانه تهماسبی میپردازد و سلطان محمد را نخستین نادره روزگار توصیف میکند و از میان آفرینشهای او در شاهنامه،صحنهای را که مردمان پوست پلنگ بر تن کردهاند،میستاید12از دیگر نگارههای (به تصویر صفحه مراجعه شود) تصویر 3 شاهنامه تهماسب تصویر شماره 2 با عنوان جشن سده است که به افسانه کشف آتش توسط هوشنگ نوه کیومرث،که بعد از او به پادشاهی رسید، میپردازد.
62 به علت آنکه خاندان صفوی خود را از سلسله شاهان ایرانی میدانستند و در پی بازگرداندن عظمت هنری ایران قدیم بودند،در بسیاری از آثار این زمان تلاش بر آن بوده است تا شکوه این دوران به نمایش گذاشته شود.
72 از دیگر تصاویر زیبای شاهنامه شاه تهماسبی تصویر شماره 4 با عنوان دیده شدن زال توسط کاروانیان است.