چکیده:
یاد و نام و راه متفکر مبدع و اندیشمند عارف، فیلسوف فقیه استاد علامه آیه ا شهید مطهری را گرامی می داریم. مردی که به راستی از شخصیت های علمی برجسته و از بزرگ ترین احیاگران اندیشه دینی - ملی در عصر ما بود. مباحث و محورهای بسیاری ذیل عنوان احیاگری دینی مطرح است که به خاطر ضیق مجال، تنها فهرست اجمالی برخی از آن ها و «چیستی احیا دین» را از منظر استاد شهید بررسی می کنیم. مسائل اصلی مبحث احیاگری عبارتند از: الف) چیستی احیاگری احیاگری دینی عبارت است از بازپیرایی و واخوانی گزاره ها و آموزه های دینی، در جهت مهجوریت زدایی از آن و رفع اجمال و اهمال از آن، و تصحیح سیر دین داری و مسیر دین داران، براساس انگیزه، رهیافت و روشی معین. توجه به تفاوت جنبش احیاگری و جریان ها و ماجراهای متشابه و مشابه (بدلی) اهمیت فراوانی دارد. ب) خصایل عمومی جنبش های احیاگری و محییان عموم خیزش های احیاگرانه و شخصیت های احیاگر دارای خصایل و ویژگی های زیر هستند: 1. نقادی و آسیب شناسی درباره بینش، منش و کنش دینی رایج. 2. درد آشنایی و دغدغه مندی. 3. جامع نگری و اعتدال. 4. اصول گرایی، آرمان خواهی و کمال جویی. 5. روش مندی. 6. زمان آگاهی و بلاغت. ج) اهداف و انگیزه های احیاگری برحسب شرایط و جغرافیای تاریخی، اجتماعی وقوع نهضت احیاگری و ذهنیت شخصیت اصلی جنبش یک یا چندی از موارد زیر می تواند هدف و انگیزه احیاگری قلمداد گردد
خلاصه ماشینی:
"امام بزرگترین کسی بود که بر جریان تفکر در دنیای اسلام تأثیر گذاشت و اگر این جهت ملحوظ داشته شود، حرکت امثال استاد مطهری نیز که در قلمرو اندیشه پدید آورد، بخشی از افتخاراتی است که باید به نام امام ثبت شود.
از دهه بیست و با ظهور امام خمینی(ره) و علامه طباطبائی، در ایران یک جنبش فکری و معرفتی دینی نوینی آغاز شد، هرچند پیش از هجرت علامه از تبریز به قم، امام برجستهترین مدرس حکمت در حوزه قم بود و حتی در اوایل حضور علامه، امام فیلسوف اول حوزه بودند، اما به دلایلی ایشان از ادامه تدریس حکمت دست میکشند و علامه ادامه میدهند و امام میکوشند که با تغییر میدان عمل و رویکرد خود، نظامهای اجتماعی اسلام را با یک بینش زنده و پویا تبیین کنند تا در پی آن مسئله تاسیس حکومت دینی و نظریه سیاسیشان را ارائه دهند و این به انقلاب اسلامی منتهی میشود.
علامه طباطبایی نیز بنیاد یک مکتب جدید را در فلسفه میگذارند (که متأسفانه به جهت تاریخگرایی ما ایرانیان از آنجا که هنوز علامه تاریخی نشده است، به مکتب فلسفی او نپرداختهایم) چند سال پیش که سفری به یونان داشتم، در دانشکده فلسفه دانشگاه آتن، بحثی را تحت عنوان مکتب نوصدرایی و فلسفه معاصر ایران برای استادان و دانشجویان فلسفه طرح کردم و ویراسته آن را در کنگره ملاصدرا بهنام «گفتمان فلسفی نوصدرایی» ارائه کردم که در فصلنامه قبسات شماره ده چاپ شد، نویسنده معتقد است که علامه طباطبائی سپس شاگردان ایشان از جمله مرحوم استاد شهید علامه مطهری و شیخ الحکماء المعاصرین علامه استاد جوادی آملی و استاد بزرگوار آیة الله مصباح یزدی و عرفانپژوه نامآور معاصر سیدجلال آشتیانی، بنیاد مکتب جدیدی را در بستر حکمت متعالیه صدرایی بنا نهادند، اما متأسفانه این جنبش پس از ارتحال علامه اندکی دچار رخوت و فترت شد، و خوشبختانه ظرف هفت یا هشت سال اخیر در قم موج جدیدی آغاز شده است که امید میرود ـ انشاءالله ـ این جنبش را به اتمام برساند."