چکیده:
یکی از رایجترین شیوهها در اجرای نقاشیهای دیواری(دیوارنگارهها) دورهی صفوی شیوهی تمپرا و از زیباترین نمونههای آن،تعداد هفت نقاشی در خانه سوکیاس(اصفهان)است.خانه سوکیاس در محلهی تبریزیها واقع شده،محلهای که در نیمهی دوم قرن هفدهم میلادی توسط شاه عباس دوم بهوجود آمد و بخشی از جلفا گردید.
در این مقاله پس از معر فی خانهی سوکیاس به اختصار شیوهی تمپرا مورد بحث قرار گرفته و در ادامه،به مراحل اجرای شبیهسازی یکی از دیوارنگارههای خانه سوکیاس پرداخته میشود.
خلاصه ماشینی:
دیوارنگاری این دوران با توجه به مضامین نقوش به دو بخش کلی نقاشیهای تزیینی و تصویری و از نظر شیوههای فنی نقاشی و مواد و مصالح به کار رفته به سه بخش نقاشیهای اجرا شده به شیوه آبرنگی،تمپرا و رنگ روغنی قابل تقسیم است.
با توجه به آثار باقیمانده،رایجترین شیوه در اجرای نقاشیهای دیواری این دوره را میتوان شیوهی تمپرا دانست که از زیباترین نمونههای آن،تعداد هفت نقاشی در خانه سوکیاس(اصفهان)است.
سالن مرکزی خانه سوکیاس دارای هفت طاقچه است که درون هریک از آنها با دیوارنگارهای زیبا به شیوه تمپرا تزیین شده است (تصویر 3)که در دورهی دوم تزیینات معماری بنا،نقاشیهایی به شیوهی رنگ روغنی در بخشهای مختلف بنا اجرا شده است ازجمله طاقنماهای ضلع شرقی و غربی ایوان و همچنین طاقچههای داخل تالار(لازم به ذکر است نقاشیهای رنگ روغنی داخل طاقچههای تالار بر روی نقاشیهای تمپرا اجرا شده بود که در مرمتهای اخیر، نقاشیهای رنگ روغنی از سطح کار برداشته شدهاند و نقاشیهای تمپرا با آسیب فراوان قابل رویت میباشد،بهجز یکی از نقاشیها که هردو لایه را میتوان مشاهده نمود).
شیوه تمپرا همانطور که گفته شد دیوارنگاری متب اصفهان از نظر شیوههای فنی نقاشی و مواد و مصالح بهکار رفته به سه بخش نقاشیهای اجرا شده به شیوه آبرنگی،تمپرا و رنگ روغنی قابل تقسیم است.
3-2-اجرای لایه استر:جهت اجرای یک دیوارنگاره ابتدا باید زمینه مناسبی را ایجاد نمود که برای این امر در بخشی از یک دیوار لایهای از گچ به اندازه حدودا 80-105-3 سانتیمتر اجرا شد،ملاط گچ مورد استفاده در این قسمت(که به عنوان لایه آستر بود)به صورت گچ تیز1اجرا گردید.