خلاصه ماشینی:
"6وقایع دوره افشاری در«روزنامه میرزا محمد»بیشتر به شرح شورشهای این ایالت مانند شورش محمد خان بلوچ، محمد تقی شیرازی و قیافلی آقا فورت جارچی اختصاص دارد و درد و محنت فارسیان را در این شورشها به خصوص در طغیان تقی خان که بعد از قتل تعداد زیادی از مردم توسط لشکر افغان،ازبک و ترکمان افشاری،چهار ده هزار نفر نیز در اثر وبا درگذشتند و به قول میرزا«آنچه از دزد مانده بود به فالگیر رسید»،مینویسد.
میرزا محمد روابط و رقابت بین مسئولان حکومتی، نظامی و مالی فارس را که گاه بسیار خصمانه بود، توضیح میدهد،درگیری بین میرزا تقی خان بیگر بیگی فارس در دوره نادر و سرداران این یالات که به طور عمده از این افشار منصوب میشدند مانند کلبعلی خان افشار- که به قتل او منجر گردید-و حسین خان افشار قرقلو و نیز نزاع بین میراز ابو الحسن خان بیگر بیگی شیراز و صالح خان بیات سردار آن در زمان جانشینان نادر حائز اهمیت است.
نقش گروههای محلی در منازعات رقبا از دیگر مطالب ارزشمند این کتاب میباشد:اتحاد تفنگچیان سمغانی و گرمسیرات سنی مذهب فارس مثل جویم، خنج و فشور با محمود افغان به سبب پیوستگی مذهبی در محاصره شیراز،اتفاق طایفه بلوچ و عشایر خوزستان در شورش محمد خان بلوچ علیه نادر شاه،همراهی دشتستانیها با حسین خان قراقلو علیه تقی خان بیگلر بیگی فارس،اتحاد دشتستانیها و خشتیها با میرزا حسین شریفی که باعث ترقی خشتیها از افشارهای کازرون شد و خشت را از تفوق آنها خارج کرد،حضور نیروهای محلی دشتستانی و خشتی بهرهبری عبد علی خان دشتستانی در منازعات بیگر بیگیهای انتصابی از سوی آزاد خان و اتحاد ممسنیها با خان زند از اهم موارد مذکور میباشد."