چکیده:
تاکید قرآن و سنت بر نقش عقل در هدایت انسان، نشان از اهمیت این موهبت الهی دارد. از آنجایی که بحث حجیت عقل یکی از بحث های مهم در بین متکلمان و سلفی ها است و از سوی دیگر البانی، به عنوان یکی از رهبران سلفی، دارای پیروان و مکتبی است، بر آن شدیم تا عقل از دیدگاه البانی را بررسی و تبیین کنیم و ضعف های دیدگاه وی را نشان دهیم. با تحقیقات و انجام شده این نتیجه به دست می آید که البانی
تعر یف خاصی برای عقل مطرح نکرده و معتقد است عقل بر دو قسم است: عقل حقیقی و عقل مجا زی. به نظر وی، روایات و عقل جعلی و موضوعه است. چون در سند بیشتر روایات و عقل، داوود بن محبر وجود دارد. در نگاه البانی، خدا به وسیله عقل شناخته نمی شود و عقل سلیم با نقل صحیح تعارضی ندارد. حسن و قبح، شرعی است نه عقلی.
خلاصه ماشینی:
"3 البانی برای تأیید کلام خودش در جاهای مختلف کتاب سلسلة الأحادیث الضعیفة از ابنتیمیه، ابنقیم، ابنحجر، ابنحبان و دیگر علما نقل میکند که این افراد میگویند تمام احادیث حجیت عقل ضعیف و موضوعه است.
او عبارات مختلفی از علما میآورد که داوود بن محبر را جرح کردهاند؛ مثلا احمد گفته است داوود نمیدانست حدیث چیست؛ یا ابوحاتم میگفت داوود، ثقه نیست؛ همچنین، دارقطنی میگوید داوود متروک است؛ حتی البانی، محمد ناصرالدین، سلسلة الأحادیث الصحیحة وشیء من فقهها وفوائدها، ج6، ص468؛ شادی بن محمد بن سالم آل نعمان، موسوعة العلامة الإمام مجدد العصر محمد ناصرالدین الألبانی، ج1، 415 (با اندکی تفاوت).
پس وقتی عقل مرجع باشد در واقع مرجع امری مختلف و مضطرب است و خداوند به ما دستور داده است به مرجعی که در آن اضطراب نباشد رجوع کنیم، چنانچه در آیه 59 سوره نساء فرمود: اگر در چیزی نزاع و اختلاف کردید آن را به شادی بن محمد بن سالم آل نعمان، موسوعة العلامة الإمام مجدد العصر محمد ناصرالدین الألبانی، ج1، ص444 و 445.
معرفت معاد به وسیله عقل: به نظر البانی، عقل اجمالا دلالت دارد که معاد و عقاب و ثواب برای بندگان وجود دارد، اما تفصیلا در باب اینکه بندگان صالح دائما در بهشت هستند یا کفار دائما در جهنم، باید به سمع رجوع شود و ببینیم سمع درباره این افراد چه چیزی میگوید.
البانی در کتاب سلسلة الاحادیث الصحیحة بر تشیع انتقاد میکند و میگوید از عجائب مذهب شیعه این است که آنها عقل را یکی از مصادر تشریع دانستهاند و قائل به حسن و قبح عقلی هستند."