خلاصه ماشینی:
"اگر میخواهید اطلاعاتی درست دربارهی منطقهای در تمدن اسلامی یا بازهی زمانی خاصی در این تمدن به دست آورید،لازم است گاهیی به منابع و کتابهای بسیار قدیمی و حتی ابتدایی مانند انواع کتب طبقات مراجعه کنید،به دلیل آنکه مؤلفان کتابهای طبقات در دورههای بعدی،اطلاعات کتابهای پیشین را گرفته، گاهی تغییر داده و اشتباهاتی در آثار جدید طبقات وارد کردهاند.
مثلا در همین کتاب ابن جلجل اگر بخواهید دربارهی ریاضیدانان و ستارهشناسان اطلاعاتی به دست آورید،تقریبا مطلبی پیدا نمیکنید،ابن جلجل با آنکه در پایتخت مهم علمی آن زمان زندگی میکند اما اطلاعات بسیار مختصری در این باره در کتاب خود میآورد.
با آنکه وی کتب هندی متعددی را ترجمه کرده است و در قرن پنجم هجری زندگی میکرده است،اما نمیتوان نتیجه گرفت که این کتاب واقعا در زمان بیرونی ترجمه شده است یا خیر؟اگرچه بیرونی در قانون مسعودی بااطمینان کامل اشاره میکند که کتب هندی ترجمه شده در قرون دوم و سوم هجری ترجمهی بسیار بدی داشتهاند.
اما برای مورخان علم بسیار مهم است زیرا این مسأله نشاندهندهی آن است که در آغاز تمدن اسلامی ستارهشناسانی بودهاند که برای محاسبات خود از سنت ریاضی هندی استفاده میکردند.
من تاکنون تمام نسخههای خطی کتابخانهی ملی را جستوجو نکردهام اما امیدوارم مدرکی در این باره پیدا کنم، زیرا از قرن سوم تا ششم هجری در ایران،بین النهرین،مصر و شمال آفریقا تقریبا از یک روش ریاضی استفاده میشده است و ریاضیدانان این سرزمینها ابزار مشخصی در اختیار داشتهاند."