خلاصه ماشینی:
"در چنین اوضاعی مؤلف به کتابت تاریخ خود پرداخته است،آنسان که همعصر وی،یعنی ابن جوزی هم،در چنین شرایطی المنتظم خویش را به رشته تحریر کشیده است.
اغلب معتقدند که وی از حافظهی تاریخی خود بیشتر بهره بوده است تا تحقیق و تفحص در گزارشها،از لابهلای گزارشهای وی که اغلب بهصورت«قال (فلان)»یا«حکی(فلان)»آمده است،میتوان به این مطلب پی برد.
گفته است:شخصی برایم نقل کرد که من در زمان رشید روزی به دیوان رفته،در یادداشتهای دیوانی نگریستم و دیدم برای هزینهی خلعت جعفر بن یحیی وزیر چهار صد هزار دینار تعیینشده بود.
بدون شک مؤلف در نقل خبرهای خویش از تاریخ طبری،الأغانی،تاریخ بغداد و دیگر منابع بیبهره نمانده است و حتی میتوان گفت از اسلوب روایی آنها پیروی کرده است.
ابن عمرانی بین روایت طبری و ابو مخنف خلط کرده و شاید چیزهایی بر آنها افزوده است و احتمالا این افزونیها از ساختههای وی نبوده باشد.
بنابراین کتاب تاریخ وی توأمانی از فولکور و سیاست شده است و مؤلف کتاب، صرفا به کتابهای تاریخی بسنده نکرده،بلکه آنچه را که برای کتابش نیاز داشته،به نقل درآورده است.
ظهیر الدین علی بن محمد الکازرونی(متوفی 796 ق) ذیلی بر کتاب ابن عمرانی نوشته تحت عنوان«مختصر التاریخ»،که از اول خلافت مستنجد آغاز و با مستعصم آن را بپایان رسانده است71.
شاید بتوان گفت دنبالهی کتاب ابن عمرانی است.
ختام کلام آنکه کتاب این مورخ به باده فراموشی سپردهشده و سرگذشت نهچندان برجای مانده از وی،با عبارات:به پایان آمد این دفتر،به دست أبو بکر بن عبد الله معروف به ابن الجوخی(؟)-گویا نسخهبردار است-در چهارم ماه شوال به سال 286 ق."