چکیده:
برهان «معقولیت اعتقاد» از براهین اثبات وجود خداست. این برهان در غرب به شرطی پاسکال شهرت دارد اما بنیاد آن را میتوان در سخنان گهربار امام علی(ع) در نهجالبلاغه یافت و با توجه به متاثر بودن پاسکال از غزالی، عنوان «معقولیت اعتقاد» برای این برهان شایستهتر است. برهان «درجات کمال» نیز برهانی است که متالّهان مغرب زمین آن را در اثبات خدا به کار میبرند؛ این برهان بر قاعده امکان اشرف قابل انطباق است و میتوان آن را از برخی تعابیر نهجالبلاغه استنتاج نمود. همچنین سخنانی از امام با صراحت بر برهان حرکت دلالت دارد.
The argument of "reasonableness" is of the ways which proves the existence of God. This argument, in the West, is known as" Pascal conditioning", however, its foundation can be found in the precious speech of Imam Ali (AS) in Nahj al-Balagha. Since Pascal was affected by Ghazali, the title of "reasonableness" for this argument is more worthy. The argument of "degrees of perfection" is also a proof taken by the Western thinkers to prove God. This argument is adaptable with the bases of "the highest contingent” and can be extracted from some of the speeches of Imam Ali in Nahj al-Balagha. The remarks of the Imam, moreover, clearly imply on the argument of the movement.
خلاصه ماشینی:
این برهان در غرب به شرطی پاسکال شهرت دارد اما بنیاد آن را میتوان در سخنان گهربار امام علی(ع) در نهجالبلاغه یافت و با توجه به متأثر بودن پاسکال از غزالی، عنوان «معقولیت اعتقاد» برای این برهان شایستهتر است.
معقولیت اعتقاد، نهج البلاغه، درجات کمال، برهان حرکت، شرطی پاسکال مقدمه نهجالبلاغه منبعی غنی و سرشار از معارف الهی و توحیدی است؛ این اثر گران سنگ در طول تاریخ سبب ایجاد حوزه های جدید علمی و تحول در برخی دیگر از آنها شده است.
در این میان ادله دیگری نیز مطرح شدهاند که اگرچه به قوت براهین عقلی نیستند و در زمره دلایل شهودی جای میگیرند (به حسب یقیینی نبودن مقدمات و تعارض با تعریف برهان) لکن تا حدود زیادی توان اقناع را دارند؛ چرا که با توجه به دو ساحتی بودن وجود انسان که عبارت است از عقل و دل، دل نیز همپای عقل در راستای اثبات باریتعالی توان نوعی استدلال را داراست که خطرکردن یکی از مشخصههای آن میباشد.
پیگیری برهان در نهجالبلاغه برهان حرکت یکی دیگر از براهینی است که حضرت علی علیهالسلام در جهت اثبات وجود خدا بدان استناد کردهاند (نهجالبلاغه، خطبه 152و186).
در نظر حضرت با توجه به این که در موجودات و خلقت آنها, چه آنچه که در آسمانها است و آنچه که در زمین است, حرکت و سکون وجود دارد (همان).