چکیده:
تربیت اخلاقی فرآیند زمینهسازی و بهکارگیری شیوههیای برای شکوفاسازی،تقویت و ایجاد صفات و رفتارهای اخلاقی،و اصلاح و از بین بردن رفتارها و آداب غیراخلاقی در انسان است.بیتردید،اصلاح و تهذیب نفس در سعادت فردی و اجتماعی،و دنیوی و اخروی انسان نقش بسزایی دارد.بر این اساس،این تحقیق به بررسی نقش تربیت اخلاقی از دیدگاه پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در جهت تحقق وظایف فردی و اجتماعی میپردازد. در این پژوهش از روش بررسی اسنادی و کتابخانهای،و تحلیل مباحث استفاده شده است.نتیجهء کلی به دست آمده این است که تربیت اخلاقی از دیدگاه پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در جهت تحقق وظایف فردی و اجتماعی،جامعهء اسلامی را به سوی کمال و مصونیت در برابر سایر موانع و مشکلات و ناهنجاریها رهنمون میشود.آنچه که انسان را به این کمال میرساند،تربیت اوست و در راستای تحقق یافتن فضایل اخلاقی و پرهیز از رذایل اخلاقی است تا بدینوسیله،انسان به کمال و سعادت الهی برسد.
خلاصه ماشینی:
"انسان تا کرامت نداشته باشد،نمیتواند تکریم کند،و رسول خدا صلی الله علیه و آله با کرامتترین انسانها بود؛چنانکه سیرهنویسان در وصف آن حضرت نوشتهاند:«کان اکرم الناس»82 اصل سوم:عدم مداهنه واژهء مداهنه از«دهن»گرفته شده است و مانند«ادعان»و«تدهین»،به معنای مصانعه و سازش کاری،و مدارا و نرمش در حق به کار میرود.
33 برای هیچ انسانی شایسته نیست که کرامت انسان خود را فدای خواستههای بیارزش کند و منتپذیر خوان کسی شود که بهرهای از وجود ندارد و حتی بوی آن را نیز استشمام نکرده است؛چنانکه پیامبر صلی الله علیه و آله در وصیتهای خود به علی علیهما السلام فرمود:«ای علی!اگر ناچار شوم ست خود را تا آرنج در دهان اژدها فروبرم،این عمل نزد من محبوبتر است از اینکه از کسی که چیزی نبوده و دارا شده است،چیزی را درخواست کنم».
04 شورا به منزلهء یک اصل اجتماعی،مایهء الفت و پیوند مردم،ارزش یافتن آنها،و مشخص شدن ارزش و جایگاه افراد در امور اجتماعی است و مشورت پیامبر صلی الله علیه و آله با اصحابش برای مراعات حال آنها و احترام ایشان بود و این حرکت را گامی به سوی رشد اندیشه و تفکر در جامعهء اسلامی میدانست؛زیرا دور بودن از جامعه و بیاهمیت بودن به مسائل،باعث مرده بودن فرد و روحیهء انزوا میشود؛ولی افرادی که پیوند محکم با اجتماع دارند،دارای روحیهء مسئولیتپذیریاند و اعتبار و منزلت خواهند یافت."