چکیده:
این مقاله با رویکرد نظری و با هدف تبیین رابطه علم و فلسفه اخلاق تدوین یافته است. پس از بیان ماهیت اخلاق و تعریف علم اخلاق، به بازشناسی حوزههای مختلف مطالعات اخلاقی میپردازد. علاوه بر تبیین دامنه شمول مطالعات فلسفی درباره اخلاق، رابطه میان اخلاق توصیفی، هنجاری و فرا اخلاق مورد بررسی قرار گرفته و سرانجام، الگوهای مختلف درباره نحوه ارتباط و تعامل میان نظریه اخلاقی و اخلاق کاربردی مقایسه و نظریه مختار مطرح می گردد.
خلاصه ماشینی:
"فرا اخلاق 16 یا اخلاق تحلیلی: 17 در اینگونه مطالعات، پژوهشگر با روش عقلی و استدلالی و رویکرد عمدتا تحلیلی و معناشناختی، تلاش میکند تا به تحلیل و تبیین مبنای اخلاق و یا به عبارت دیگر، مبادی تصوری و تصدیقی اخلاق بپردازد و پرسشهایی از این قبیل را پاسخ دهد: الف) مفاهیم اخلاقی کدامند؟ تحلیل آنها چیست؟ از کجا این مفاهیم به دست میآیند (انتزاع میشوند)؟ ب) گزارة اخلاقی چه نوع گزارهای است؟ اخباری یا انشایی یا هر دو؟ ج) صدق اخلاقی یعنی چه؟ آیا صدق اخلاقی مطلق است یا نسبی؟ د) آیا واقعیتی برای اخلاق وجود دارد؟ آیا اخلاق ذهنی است یا عینی؟ و) داوری اخلاقی چگونه صورت میپذیرد؟ آیا میتوان داوری عینی و بدون پیشفرضهای منطقی در مورد صفات یا کارهای خود یا دیگران داشت؟ نقش عقل در داوریهای اخلاق چیست؟ ز) آیا میتوان «هست» را از «باید» استنتاج کرد یا بالعکس؟ ف) فاعل اخلاقی چه ویژگیهایی دارد؟ مسئولیت اخلاقی چه مؤلفههایی دارد؟ ح) رابطة اخلاق با دیگر حوزههای معرفتی و رفتاری چیست؟ مثلا رابطه اخلاق و دین چگونه است؟ با توجه به آنچه بیان شد، روشن میشود که نوع اول از مطالعات اخلاقی که معمولا با روش تجربی و نقلی صورت میپذیرد و صرفا جنبه توضیحی و گزارشی دارد، جزو فلسفه اخلاق نیست."