چکیده:
فلاح،فوز و واژگان تبیین کنندهء آن دو،جایگاه ویژه و اساسی در فرهنگ معنا شناختی تعالیم اخلاقی اسلام در قرآن کریم و کلام معصومین علیهم السلام دادند. محور معنایی که این دو واژه،حول آن طواف و گردش میکنند،مزرعهء نفس آدمی و پیروز و برنده شدن در میدان مسابقه و تسابق حالات نفس اوست.به این معنا که هرکس بتواند تقوای ملقم نفس خویش را شناخته و از طریق اطاعت خالصانهء خدا همراه با دانش و بینش حقگرا به مبدأ هستی و معاد رشد و تعالی بخشد،در دو عالم به دریای بیکران رضوان الهی وصل شده،در جوار اولیاء الهی متنعم به انواع نعمتها و خیرات خواهد بود؛ نعمتهایی چون:عزت،کرامت،بهجت،غناء و در آخر آرامش ابدی و بقاء در فناء الله.
خلاصه ماشینی:
"در آیه دیگر محفوظ ماندن انسان از بدیها و زشتکاریها توسط خداوند،مصداقی بارز از رحمت الهی دانسته شده و این حالت،همان فوز،سعادت و فلاح آشکار دانسته شده است: «و من تق السیئات یو مئذ فقد رحمته و ذلک هو الفوز العظیم» (غافر،9) فضل ربوبی خدا (إن المتقین فی مقام أمین فی جنات و عیون یلبسون من سندس واستبرق متقابلین کذلک وزوجناهم بحور عین یدعون فیها بکل فاکهة آمنین لا یذوقون فیها الموت إلا الموتة الأولی و وقاهم عذاب الجحیم فضلا من ربک ذلک هو الفوز العظیم) (دخان،75-15) فضل الهی و رحمت او اگر شامل حال کسی نشود،او را در زمرهء خاسران(زیانکاران و محرومان)قرار میدهد: (ثم تولیتم من بعد ذلک فلولا فضل الله علیکم و رحمته لکنتم من الخاسرین) (بقره،46) بشارت الهی به مؤمنان در دنیا و آخرت: (ألا إن أولیاء الله لا خوف علیهم و لا هم یحزنون الذین آمنوا و کانوا یتقون لهم البشری فی الحیاة الدنیا و فی الآخرة لا تبدیل لکلمات الله ذلک هو الفوز العظیم)(یونس،46-26) (إن الله اشتری من المؤمنین أنفسهم و أموالهم بأن لهم الجنة یقاتلون فی سبیل الله فیقتلون و یقتلون وعدا علیه حقا فی التوراة و الإنجیل و القرآن و من أوفی بعده من الله فاستبشروا ببیعکم الذی بایعتم به و ذلک هو الفوز العظیم(111)التائبون العابدون الحامدون السئحون الراکعون الساجدون الآمرون بالمعروف و الناهون عن المنکر و الحافظون لحدود الله و بشر المؤمنین (211)) (توبه،111 و 211) (یا أیها الذین آمنوا هل أدلکم علی تجارة تنجیکم من عذاب ألیم(01)تءمنون بالله و رسوله و تجاهدون فی سبیل الله بأموالکم و أنفسکم ذلکم خیر لکم إن کنتم تعلمون(11) یغفر لکم ذنوبکم و یدخلکم جنات تجری من تحتها الأنهار و مساکن طیبة فی جنات عدن ذلک الفوز العظیم(21)و أخری تحبونها من الله و فتح قریب و بشر المؤمنین(31)) (صف،31-01) بشارتی که در این آیات مطرح است،به مجموع اموری برمیگردد که خداوند به مؤمنان عطا میفرماید؛اعم از نصرت و گشایش نزدیک و حتمی در همین دنیا یا نعمتهای بهشتی در آخرت."