چکیده:
میزان مواجهه کارگران با الیاف آزبست(پنبهنسوز)با استفاده از روش انجمن آمریکایی برای آزمایش و مواد(برای اولین بار در کشور)و بر اساس ملاک الیاف زیان آور آزبست(طول)(تصویرتصویر)،قطر(تصویرتصویر)و نسبت طول به قطر(تصویرتصویر)در یکی از کارخانجات تولید کنندهء محصولات آزبست-سیمان اندازهگیری شده است. نمونههای جمعآوری شدهء فردی(نمونههای منفرد از حوزه تنفسی کارگران)و محیطی (از فضای کارخانه)،توسط میکروسکوپ نوری با کنتراست فازی و براساس ملاک الیاف زیانآور آزبست مورد بررسی قرار گرفتهاند.میزان تراکم الیاف آزبست برای 8 ساعت مواجهه کارگر یا معادل آن بر حسب تعداد لیف در میلی لیتر هوا (F/ml) محاسبه شده و میانگین تراز مواجهه و محدوده غلظت الیاف در واحدهای مورد بررسی به تفکیک کارگاه همراه با نتایج نمونههای محیطی ارائه شده است.نتایج در مقایسه با آستانه مجاز (F/ml) 2/0 نشان میدهد که 3/83%از کارگران مورد مطالعه بیش از حد مجاز در معرض الیاف هستند و کلیه کارگاههای مورد بررسی به عنوان منابع انتشار آلاینده موجب پراکندگی الیاف در فضای کارخانه میگردند(13-5 برابر حد مجاز).
آزمون اختلاف میانگینها در دو کارگاه پرداخت لوله بلند و کوتاه در سطح اطمینان 95% نشان میدهد که اختلاف متوسط تراکم مواجهه افراد در دو کارگاه مذکور معنیدار نمیباشد و طول لوله در میزان مواجهه تأثیری ندارد(تصویرتصویر). همچنین میزان مواجهه در شیفت کار 8 ساعته به طور متوسط کمتر از نصف میزان مواجهه در شیفت کار 12 ساعته اندازهگیری شده است.آزمون اختلاف میانگینها اختلاف میزان مواجهه در دو شیفت کار معنیدار است(تصویرتصویر).
خلاصه ماشینی:
"میزان تراکم الیاف آزبست برای 8 ساعت مواجهه کارگر یا معادل آن بر حسب تعداد لیف در میلی لیتر هوا (F/ml) محاسبه شده و میانگین تراز مواجهه و محدوده غلظت الیاف در واحدهای مورد بررسی به تفکیک کارگاه همراه با نتایج نمونههای محیطی ارائه شده است.
در مقاله حاضر نتایج حاصل از شمارش الیاف آزبست در نمونههای فردی(19)(نمونههای منفرد از حوزه تنفسی کارگران) و نمونههای محیطی(از فضای کارخانه)با توجه به نسبت طول به قطر(تصویرتصویر)برای اولین بار در کشور بر طبق روش انجمن آمریکایی برای آزمایش و مواد[8]در یکی از کارخانجات تولید کننده محصولات آزبست-سیمان مورد بررسی قرار گرفته است.
با طراحی صحیح سیستم تهویه صنعتی،تعبیه درست هواکشها و با تغییر دادن کلیه عملیات این کارگاه از برش و تراش خشک به مرطوب و همین طور بازسازی دستگاه قدیمی برش مرطوب مانشون و محصور کردن محوطه کارگاه پرداخت لوله بلند و عملیات مربوطه در درون یک محوطه بسته با مکندههای قوی میتوان میزان مواجهه افراد و میزان تراکم الیاف در فضای این کارگاه را به حد مجاز کاهش داد و از انتشار الیاف به سایر واحدهای کارخانه جلوگیری به عمل آورد.
نتایج مندرج در جدول شماره(5)نشان میدهد که کلیه کارگران مورد مطالعه در کارگاه آردواز به واسطه کار با دستگاههای مختلف پرداخت بیش از حد مجاز مواجهه با الیاف دارند،به طوری که حداقل به میزان 4 برابر و حداکثر 11 برابر حد (تصویرتصویر) مجاز در مواجهه مستقیم با الیاف خطرناک پنبهنسوز میباشند.
ارزیابی میزان مواجهه در کل کارگران مطالعه شده(42 نفر) بر اساس نسبت طول به قطر(تصویرتصویر)نشان میدهد که افراد به طور متوسط در مواجهه با تراکم f/ml 6/1 به میزان 8 برابر حد مجاز قرار دارند(جدول شماره 7)."