فرهنگ و هنر: یاد ادب و هنر

14 مرداد سالروز انقلاب مشروطه است.انقلاب مشروطه نخستین انقلاب اجتماعی بزرگ در تاریخ ایران است‌ که اگرچه با دسیسه‌ی دشمنان ملت ایران و بی‌تدبیری پاره‌ای از سران و رهبران آن،از نظر سیاسی،به بار ننشست‌ و موجب محنت‌های بسیار برای مردم شد و سرانجام نیز به دیکتاتوری رضا خان پهلوی منجر گردید،اما از نظر این‌که ایران را وارد عصر جدیدی کرد و طی چند دهه فرهنگ مردم ایران را متحول ساخت،واقعه‌ای بسیار مهم‌ تلقی می‌شود.به مشروطه از جوانب گوناگون می‌توان نگریست و یکی از این جوانب«ادبیات مشروطه»است که‌ در نوع خود ممتاز و دارای مضمون‌های قوی اجتماعی و هنری است.به مناسبت سالروز این تحول بزرگ اجتماعی‌ پاره‌ای از آثار شاعران و نویسندگان آن دوره را از نظر شما میگذرانیم.

"ایران مال شماست* هان ای ایرانیان،ایران اندر بلاست‌ مملکت داریوش دستخوش نیکلاست‌ مرکز ملک کیان در دهن اژدهاست‌ غیرت اسلام کو جنبش ملی کجاست؟ برادران رشید این همه سستی چراست؟ ایران مال شماست ایران مال شماست‌ به کین اسلام بازخاسته بر پا صلیب‌ خصم شمال و جنوب داده ندای مهیب‌ روح تمدن به لب آیه‌ی امن یجیب 1 دین محمد یتیم کشور ایران غریب‌ بر این یتیم و غریب نیکی آیین ماست‌ ایران مال شماست ایران مال شماست‌ دولت روس از شمال رایت کین برفراشت‌ به محو دین مبین به خیره همت گماشت‌ به خاک ایران نخست تخم عداوت بکاشت‌ به غصب ایران سپس پیش کند یادداشت‌ کنون به مردانگی پاسخ دادن سزاست‌ ایران مال شماست ایران مال شماست‌ چند به ما دشمنان حیله طرازی کنند چند به ایران زمین دسیسه‌بازی کنند چند چو پیلان مست با ما بازی کنند چند به ناموس ما دست‌درازی کنند دست ببریدشان گرتان غیرت به جاست‌ ایران مال شماست ایران مال شماست (*)در ذیحجه‌ی 9231 که دولت تزاری روس به ایران اولتیماتوم داد و انقلاب آغاز شد،ملک الشعرای بهار این مسمط را در شهر مشهد ساخت و در روزنامه‌ی نوبهار انتشار داد:"