چکیده:
در دنیای امروز،مدیران در بخشهای عمومی و خصوصی،علاوه بر اطلاعات مالی،به اطلاعات مربوط به عملیات نیز نیازمندند.به همین دلیل حسابرسان مستقل همواره با درخواستهای روزافزونی برای انجام حسابرسی عملیات مواجهند و لزوم توجه به رعایت هرچه بیشتر صرفه اقتصادی،کارایی و اثربخشی و ارتقای تجربیات حسابرسان مستقل در زمینه تشخیص و یافتن واقعیتهای موجود در حسابرسی مالی و مشاوره مدیریت،بستر مناسبی را برای انجام هر چه بهتر حسابرسی عملیاتی فراهم کرده است.حسابرسی عملیاتی عبارت از فرایند منظم و روشمند ارزیابی اثربخشی،کارایی و صرفه اقتصادی عملیات سازمان و گزارش نتایج ارزیابی،همراه با پیشنهادهای عملی به اشخاص ذیصلاح برای بهبود عملیات است و از مصادیق بارز ارائه خدمات مشاوره مدیریت است که برخی از ویژگیهای حسابرسی صورتهای مالی را داراست.ارزیابی عملکرد،شناسایی فرصتهای بهبود عملیات و ارائه پیشنهادهایی برای بهبود عملیات،هدفهای کلی حسابرسی عملیاتی را تشکیل میدهد.طبق بررسیهای به عمل آمده در کشورهای مختلف جهان و ایران از واژههای مختلف برای نامگذاری این خدمات استفاده شده و در ایران نیز در نسلهای اخیر از واژه «حسابرسی عملیاتی»استفاده میشود. استفاده از این واژه،ممکن است گمراهکننده باشد و به منظور پرهیز از آثار منفی آن در بعضی از سازمانها،شرکتها و واحدهای اقتصادی بهتر است از واژه 3L«بررسی عملیاتی»استفاده شود تا اثر بهتری داشته باشد،زیرا در انجام حسابرسی عملیاتی میتوان،با کاربرد واژه مناسب،اعتماد و علاقه مدیریت را به همکاری بیشتر با حسابرسان جلب کرد. بدیهی است این همکاری نقش تعیینکنندهای در موفقیت حسابرسی عملیاتی دارد.
خلاصه ماشینی:
"در رابطه با حسابرسی عملیاتی، در مصوبه کمیته حسابرسی عملیاتی سازمان حسابرسی تحت عنوان «آشنایی با حسابرسی عملیاتی» تعریف زیر ارائه شده است: "حسابرسی عملیاتی عبارت از فرایند منظم و روشمند ارزیابی اثربخشی، کارایی و صرفه اقتصادی عملیات سازمان و گزارش نتایج ارزیابی،همراه با پیشنهادهای علمی به اشخاص ذیصلاح برای بهبود عملیات است".
نقش حسابرسی عملیاتی در اقتصاد کشورها در سالهای اخیر،کانون توجه و دامنه بسیاری از حسابرسیها در بخش عمومی و خصوصی دستخوش دگرگونیهایی شده است و از آنجا که صورتهای مالی به تنهایی پاسخگوی نیازهای اطلاعاتی مدیریت نیست، مدیران در بخشهای خصوصی و دولتی به دنبال کسب اطلاعات بیشتر به منظور ارزیابی و قضاوت در مورد کیفیت عملیات و پیشرفتهای عملیاتی هستند.
ب-در کتابها و نشریههای خارجی بررسی اجمالی کتابها و نشریههای منتشر شده در کشورهای مختلف جهان در مورد حسابرسی عملیاتی نشان میدهد که همزمان با گسترش این نوع حسابرسی و با توجه به تنوع خدمات درخور ارائه در این زمینه،واژههای بسیاری برای آن مطرح شده و به کار میرود و گفتگوهای زیادی درباره واژهها و لغات و کلمات مختلف کاربردی صورت گرفته و تلاشها برای شفاف کردن واژههای موجود همچنان ادامه دارد.
حسابرسی عملیاتی عبارت از فرایند منظم و روشمند ارزیابی اثربخشی،کارایی و صرفه اقتصادی عملیات سازمان و گزارش نتایج ارزیابی،همراه با پیشنهادهای عملی به اشخاص ذیصلاح برای بهبود عملیات است و از مصادیق بارز ارائه خدمات مشاوره مدیریت است که برخی از ویژگیهای حسابرسی صورتهای مالی را داراست."