چکیده:
در جهان بینی عـرفانی، همه ی هستی، تعینات، تجلیات و مظاهر اسماء جلال و جمال اند و بررسی رابطه ی ارزشمندی و جنسیت از این چشم اندازهای عرفانی افق هایی نوین را می گشاید. از دیدگاه برخی عرفا هر چند حقیقت مرد و زن یکی است و لکن زن در مظهریت تابناک تر از مرد است و حقیقت نفس کلیه و مظهریت جمال ( که با وجود زن مرتبط است ) در تناکح عوالم هستی سیر حبی موجودات و ظهور عوالم نقش اصیل تری دارد، هر چند که در مراتب صدوری عوالم این حقیقت در مرتبه ی دوم قرار دارد. در دیدگاه قرآن نیز ارزشمندی جنسی و جنسیتی در ساحتی توحیدی مطرح می شود. از نصوص و ظواهر فراوانی در آیات اشتراک حقیقت زن و مرد در ارزشمندی را می توان فهمید و برتری هر یک از این دو در ساحت ارزشمندی های اکتسابی است.
In mystical ideology، universal existence and determinations، manifestations، and glory and beauty traits of Divine magnificence and gracefulness and analysis of the relationship between value and gender from such viewpoints can open some new horizons. Some mystics believe that although the reality of men and women is the same، but women exceed in brilliance compared to men in manifestation. The real essence and manifestation of gracefulness (which is entwined with the nature of women) in the combination of the worlds of existence، passionate journey of creatures، and appearance of the worlds has an even more indisputable role. However، this reality comes second to the emanation levels of the worlds. According to Qur’anic viewpoints، value of sex and gender are presented in a monotheistic realm. We can understand the similarity in essence of men and women from Qur’anic verses. The superiority of each can be achieved according to their the acquired graces.
خلاصه ماشینی:
از ديدگاه برخي عرفا هر چند حقيقت مرد و زن يکي است و لکن زن در مظهريت تابناکتر از مرد است و حقيقت نفس کليه و مظهريت جمال ( که با وجود زن مرتبط است ) در تناکح عوالم هستي سير حبي موجودات و ظهور عوالم نقش اصيلتري دارد، هر چند که در مراتب صدوري عوالم اين حقيقت در مرتبهی دوم قرار دارد.
تحليلي جنسيتي پيرامون رابطهي ارزشمندي و جنسيت در نظام تعينات، تجليات و مظهريت ضمن نشان دادن خاستگاه تفاوتهاي تکويني زن و مرد (در جسم و روح و روحيات) دربارهي مقايسهي ارزشمندي اين دو جنس نيز مطالبي را بيان ميکند و بررسي سرنخهاي ظريف و گذراي مباحث جنسيتي در آفاق چشماندازهاي عرفان نظير ساحت تناکح اسمائي، ساحت عشق عرفاني، ساحت مباحث مربوط به نطق و شعور عمومي موجودات و ساحت سير حبّي عوالم وجود و ساحت مراتب صدوري کتاب هستي ميتواند افقهاي نوراني و وسيعي را در تحليل رابطهي جنسيت و ارزشمندي فرا راه متعلمان در اين حقيقت بنيادي قرار دهد.
مصباح الانس، که يکي از کتب مرجع عرفان است، تعين را اين گونه معني ميکند: «جز يک وجود چيزي در عالم خارج نيست و کثرات، تعين يافتن و ظهور يک هستي است که آن را با کلماتي چون تعين، اتصاف، نسبت يا ظهور تعبير کردهاند» (ابن فناري 1363: 45).
بنابراين با تحليل مسئلهي جنسيت در نظام تجليات نيز ميتوان به اين نتيجه رسيد که زن و مرد به جهت وحدت حقيقتي، ارزشمندي ذاتي يکساني دارند و به سهولت نميتوان گفت که آيا انوار جمال ارزشمندتر از انوار جلال است يا بالعکس، به همين مثابه نميتوان به راحتي و به صورت مطلق قضاوت کرد که چه جنسيتي ارزشمندتر و چه جنسيتي کم ارزشتر است.