چکیده:
طرح بحث: در زمینة مشارکت اجتماعی دو رویکرد اساسی روانشناختی و جامعهشناختی وجود
دارد. در این مقاله، نظرات یکی از صاحبنظران رویکرد روانشناختی به نام راجرز مورد
بررسی قرار میگیرد و سعی میشود نظریة راجرز از لحاظ واقعیتهای مسلط بر جامعة
ایران در طول دهههای گذشته (از لحاظ جغرافیایی، تاریخی، اجتماعی، فکری، فرهنگی و
روانشناختی) مورد آزمون تجربی قرار گیرد و اینکه آیا این رویکرد نظری تبیینکننده
واقعیت موجود در زمینه مشارکت اجتماعی در ایران میباشد یا خیر؟
روش تحقیق: روش بررسی تلفیقی از روش کتابخانهای و میدانی است که در بررسی میدانی
جامعة آماری را شهروندان 15 سال به بالا ساکن شهر تهران تشکیل میدهند.
یافتهها: بین ویژگیهای شخصیتی افراد (ویژگیهای خردهفرهنگ دهقانی) و مشارکت
اجتماعی تاحدی رابطة معنیداری وجود دارد. چنانکه دادهها نشان میدهد بین
خردهفرهنگ دهقانی و تمایل ذهنی به مشارکت اجتماعی رابطة معنیداری وجود دارد؛
بهطوریکه جهت رابطه منفی میباشد.
نتیجه: هرچه افراد دارای خردهفرهنگ دهقانی کمتری باشند تمایل ذهنی بیشتری به
مشارکت اجتماعی دارند.
خلاصه ماشینی:
"جدول2: آزمون معنیداری رابطه بین مشارکت ذهنی و سایر متغیرهای مستقل یو من ویتنی تا او بی کندال سطح معنیداری متغیرهای مستقل 500/41134 - 000/0 فقدان نوآوری خرده فرهنگ دهقانی 000/35511 - 002/0 تقدیرگرایی 500/23050 - 000/0 عدم توجه به آینده - 095/0 008/0 خانوادهگرایی 000/44121 - 000/0 وابستگی به قدرت دولت - 116/0- 002/0 عدم اعتماد در روابط شخصی - 198/0- 000/0 شاخص خردهفرهنگ دهقانی در این تحقیق مشارکت اجتماعی در بعد عینی بهعنوان متغیر وابسته، بهصورت سه شاخص در نظر گرفته شدهاست: شاخص مشارکت در نهادها، مشارکت در خرید اوراق مشارکت و مشارکت در ایام مذهبی.
جدول 4: آزمون معنیداری رابطة بین خرید اوراق مشارکت و سایر متغیرهای مستقل کراسکال والیس خی دو سطح معنیداری متغیرهای مستقل - 227/0 634/0 فقدان نوآوری خرده فرهنگ دهقانی - 860/4 027/0 تقدیرگرایی - 577/0 447/0 عدم توجه به آینده 738/5 - 125/0 خانوادهگرایی - 461/2 117/0 وابستگی به قدرت دولت 328/1 - 515/0 عدم اعتماد در روابط شخصی 109/3 - 211/0 شاخص خردهفرهنگ دهقانی شاخص مشارکت در ایام مذهبی با سه گویه در سطح ترتیبی سنجیده شدهاست: شرکت در جشن نیکوکاری، برگزاری مراسم عزاداری و شهادت و برگزاری مراسم اعیاد ملی و مذهبی.
جدول 6: آزمون معنیداری رابطة بین مشارکت در بعد عینی و سایر متغیرهای مستقل کراسکال والیس خی دو سطح معنیداری متغیرهای مستقل - 434/0 510/0 فقدان نوآوری خرده فرهنگ دهقانی - 986/1 159/0 تقدیرگرایی - 189/0 664/0 عدم توجه به آینده 216/4 - 239/0 خانوادهگرایی - 585/1 208/0 وابستگی به قدرت دولت 647/12 - 005/0 عدم اعتماد در روابط شخصی 957/2 - 228/0 شاخص خردهفرهنگ دهقانی 5) نتیجه موانع مشارکت در ایران را از لحاظ سیرتاریخی میتوان در حداقل پنج دسته جای داد: موانع اقلیمی و جغرافیایی، تاریخی، اجتماعی، فکری ـ فرهنگی و شخصیتی."